By Türkiye Varlık Fonu (TVF) Genel Müdürü Arda Ermut, “Geleceği sağlam temeller üzerine inşa edebilmek için finansal dönüşümde başarılı olmamız, bu dönüşümü gerçekleştirmemiz lazım. Lakin bunların başında günümüz kaidelerine uygun finansal ve dönüşümü destekleyecek yapıları oluşturmakla ilgili adımları da gecikmeden atmak gerekiyor.” dedi.
Ermut, Boğaziçi Üniversitesinin konut sahipliğinde “Belirsizlik Çağında Finansal Dönüşüm” temasıyla düzenlenen Boğaziçi Üniversitesi Finans Doruğu 2025’teki konuşmasında finansal dönüşümün mahallî ve global ölçekteki tesirlerine değindi.
Küresel ölçekteki birtakım belirsizliklere ve dalgalanmalara işaret eden, Kovid-19 salgınının tesirleri sürerken güç krizleri, tedarik zinciri meseleleri, iklim değişikliği, global enflasyon üzere pek çok faktör ve bunlara eklenen küresel ve bölgesel seviyedeki başka etkenlerin günlük hayatta pek çok alanı etkilediğine dikkati çeken Ermut, “Bu nedenle sadece şirketlerin değil ya da özel kesim tarafındaki aktörlerin değil, kamu tarafındaki aktörlerin, devletlerin, kamu yapılarının da bu belirsizlik ortamında daha esnek, daha dirençli, daha öngörülü olması gerektiği, kendilerini buna nazaran dönüştürmeleri gerektiği bir devirdeyiz. Türkiye olarak biz bu dalgalanmalara çok yabancı değiliz. Türkiye bu tip krizleri çok yaşadı ve bulunduğu bölge prestijiyle bu tip durumlarla baş etmeyi öğrenmesi, bu yetenek setini, başta özel dal olmak üzere her kesitinde toplumun geliştirilmesi gereken bir topluluk olarak biz hayatta kalmayı başardık.Yatırımcılara da yıllarca bunu söyledik.” diye konuştu.
Ermut, “Devamlı birebir soruları sorup durmak yerine bölgede bu manada oluşmuş olan deneyimden, yeteneklerden istifade etmenin yolunu bulmanın, küresel şirketlerin bilhassa fırsatlar barındıran bu bölgede başarılı olmaları açısından çok kıymetli olduğunun daima altını çizdik. Şu andaki durumda da baktığımızda artık bu sorunların coğrafyamızda sonlu bir durum olmadığı, büsbütün küresel bir sorun halinde bütün devletleri, ülkeleri, ekonomileri tehdit ettiğini görüyoruz.” değerlendirmesini yaptı.
“Yeşil finansman, dijital para sistemleri üzere ögeler ülkemizin finansal geleceğinde daha aktif roller oynamaya başladı”
Ermut, sürdürülebilir ve güçlü yatırımlara odaklanmanın değerine vurgu yaparak “Geleceği sağlam temeller üzerine inşa edebilmek için bu hususta başarılı olmamız, bu dönüşümü gerçekleştirmemiz lazım lakin bunların başında günümüz koşullarına uygun finansal ve dönüşümü destekleyecek yapıları oluşturmakla ilgili adımları da gecikmeden atmak gerekiyor. Bu süreçte ekonomik altyapımızı güçlendirecek stratejik adımları atmak artık ertelenemez bir gereklik halini aldı.” sözlerini kullandı.
Bugün finansal stratejilerin merkezine yerleşen birtakım temel ögelere dikkati çeken Ermut, sürdürülebilirlik, dijitalleşme, şeffaflık, toplumsal yarar üzere kavramların yalnızca ekonomik getiriyi sağlayan projelerin ötesine geçtiğini, tıpkı vakitte çevresel ve toplumsal etkiyi de yaratmayı amaçlayan süreçlere dönüştüğü bir vakitte bulunulduğunu söyledi.
Ermut, şöyle devam etti:
“Ülkemiz süreçlere en süratli ahenk sağlayan ülkelerden kaçınılmaz olarak biri haline gelmeye aday. Bunu tam olarak gerçekleştirdiğimizi söylemek doğal ki savlı olur lakin bu mevzuda en büyük avantaja sahip, bunu yapabilecek ülkelerden biri olduğumuz da ortada. Yeşil finansman, dijital para sistemleri, yenilikçi ödeme altyapıları üzere ögeler ülkemizin finansal geleceğinde gittikçe daha faal roller oynamaya başladı.”
“Zorluklarla uğraş edebilme kabiliyetimiz hem devletimizin hem de milletimizin DNA’sında var”
Bu tıp dönüşüm süreçlerinde yalnızca yeni finansal araçların değil, krizlere karşı geliştirilen reflekslerin de kıymetli olduğunu belirten Ermut, “Zorluklarla gayret edebilme kabiliyetimiz hem devletimizin hem de milletimizin DNA’sında var.” dedi.
Ermut, bu manada Türkiye’de yapılan çalışmalar ve hayata geçirilen projeler hakkında bilgi vererek Varlık Fonu, Cumhurbaşkanlığı Yatırım ve Finans Ofisi üzere yapıların kurulmasının, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin hayata geçmesinin dönüşüme gereksinim veren yanıtlar ortasında yer aldığını anlattı.
“Bu finansal dönüşüm sürecinde Türkiye Varlık Fonunun üstlendiği rolü daha net tabir etmek gerekirse bilhassa kamu kaynaklarının özel bölüm mantığıyla yöneten bir modelle çalışan bir yapının oluşturulması, hem yatırım yapılan dallarda somut sonuçlar elde edilmesi hem de memleketler arası ölçekte inanç veren bir finansal aktörün ortaya çıkarılması ismine ülkemiz ismine değerli.” diyen Ermut, şunları kaydetti:
“Dünyada değişik Varlık Fonu modelleri var. Kıymetli bir kısmı ve çok bilinen modeli de bir ticari fazlaya dayanan bir nakit birikiminin kullanılması emeliyle kurulmuş, bilhassa Körfez ülkelerinde modelini gördüğümüz fonlar fakat daha sonra,özellikle bu belirsizlik ortamında, stratejik yatırımların gerçekleştirebilmesi ismine devletler bir tahlil olarak stratejik yatırımları yapacak varlığa dayalı fonların da oluşturması yolunda gitmeye başladılar. Dünyada bildiğiniz birtakım başarılı örnekleri var. Ülkemiz de bu adımı,biraz tahminen geç de olsa, muadillerine nazaran 2016’da atmış oldu ve artık bilhassa Batı’daki kimi gelişmiş ekonomilerde de artık ulusal varlık hususlarının kurulmasına yönelik adımların atılmaya başladığını gördük.”
Ermut, “Şu anda Amerika’da bu önemli bir gündem, İngiltere’de bu türlü bir adım atıldı. Olağan burada baktığımızda bu tartışmaların devam edeceğini öngörmek de sıkıntı değil lakin en azından bir varlık fonu ülkede ne yapabilir, neden bu türlü bir şeye gereksinim vardır ve somut olarak nelere katkı sağlayabilir, baktığımızda, ülkemizde en azından bunun yavaş yavaş örneklerini başarılı örneklerini görmeye başladığımızı söyleyebiliriz. Bunun gururunu yaşıyoruz.” dedi.
“At yarışlarında 900 milyon dolar olan bir ciroyu bir senede neredeyse iki katına,1,8 milyar dolara çıkardık”
Türkiye’de Varlık Fonunun kurulmasıyla birlikte yaşanan gelişmeler ve ilerlemeler ile bu çerçevede hayata geçirilen örnekler hakkında iştirakçilere bilgi veren Ermut, Türkiye Sigortadan bahsetti.
Ermut, “Biz bunu 285 milyon dolarlık bir finansmanla bir süreçle kurduk. Bugün Türkiye Sigorta üç tane kamu bankamızın sigorta şirketini alıp birleştirerek şu anda 2,2 milyar dolar piyasa bedeline ulaşmış, kesiminin en önde gelen şirketi olarak kamumuzun değerli bir bedeli olarak ortaya çıkmış durumda.” diye konuştu.
“Yine enteresan bir başlık tahminen fakat öteki varlık fonlarının da yavaş yavaş eğildiği ve başarılı bir biçimde işletmeye başladığı bir örnek olduğu için bizim için de enteresan.” diyen Ermut, konuşmasına şöyle devam etti:
“Şans oyunlarında 2017’de devletimizin tamamına sağlanan toplam 600 milyon dolarlık bir ciromuz varken 2024’te Varlık Fonumuzun devralmasından sonra bu ciro yaklaşık 2,25 milyar dolara çıktı. Hem kamu tarafına, bilhassa vergi manasında, daha çok gelir sağlayan, birebir vakitte varlık mevzumuzun kıymetli projeleri için kaynak sağlayan bir yapıya getirmiş durumdayız. Birebiri baht oyunlarına emsal at yarışlarında da tıpkı formda. Neredeyse 900 milyon dolar olan bir ciroyu bir senede neredeyse iki katına, 1,8 milyar dolara çıkardık ve bu türlü devam etmek konusunda bir eğilim var.”
“Çok gurur duyulacak bir alan değil tahminen lakin biliyorsunuz burada değerli nokta yasa dışı tarafına karşı devletlerin verdiği savaş.” diyen Ermut şu noktalara dikkati çekti:
“Maalesef bu türlü bir muhtaçlık var, bu yapılıyor. Ne kadar çok rekabetçi olursanız o kadar çok rekabet etme imkanınız var ve maalesef yasa dışı bahsin baht oyunlarının da neleri finanse ettiğini günümüzde biliyoruz. Çok büyük bir alandan bahsediyoruz, terörünün finansmanından tutun, birtakım başka yasa dışı alanlar üzere. Münasebetiyle devletlerin bu mevzuda verdiği çalışma çaba değerli bir hale geldi. Türk Telekom paylarının yüzde 55’ini satın aldık. O payları de 1,65 milyar dolara satın almıştık. Yalnızca aldığımız yüzde 55’lik payın şu anda aşağı üst bedelinin 1 milyar dolar arttığını söyleyebiliriz, ki burada atılacak daha çok adım var ancak işin bir de stratejik tarafı var, fiber altyapıyı taşıyan şirket olması üzere…”
Örneklerin tamamının Varlık Fonunun neler yapabileceği hakkında da fikir verdiğine dikkati çeken Ermut, devletlerin Varlık Fonu üzere yapılarla finansal belirsizlik ortamında yanıtlarını geliştirmeye başladığını söyledi.
Ermut, “Varlık Fonumuzun amaçları ortasında kıymetli başlıklardan biri gelecek kuşaklara iktisadı güçlü bir ülke bırakmak. Bizler de bu maksat doğrultusunda Türkiye Varlık Fonu olarak stratejik yatırımlarla sermaye dayanağı sağlamaya, finansal piyasaların derinleşmesine katkı sunmaya ve ülkemizin ekonomik gücüne dayanak vermeye inşallah devam ediyor olacağız.” diye konuştu.
