By
ULUSLARARASI İktisat Doruğu’nun ‘AB ve Almanya Bağlarında Yeni Devir: Neden Türkiye?’ başlıklı üçüncü panelinde konuşan Almanya Federal Cumhuriyeti 10’uncu Cumhurbaşkanı ve Alman- Türk İş Konseyi Başkanı Christian Wulff, ” Gümrük Birliği’nin üzerinden 30 yıl geçti, artık modernize edilmesi ve kapsamının genişletilmesi gerekiyor. Ayrıyeten taraflar ortasında bir uyumsuzluk olduğunda uzlaşma adımları atılmalı” dedi.
Capital, Ekonomist ve Start Up mecmuaları tarafından düzenlenen Memleketler arası İktisat Doruğu (UEZ 2025), bu yıl 14’üncü defa Türkiye ve dünyanın saygın siyasetçilerini, iş dünyası başkanlarını ve akademisyenlerini ağırladı.
Zirvenin üçüncü panelinde Avrupa Birliği’ndeki gelişmeler ve Türkiye’nin değeri masaya yatırıldı. Şölen CEO’su Erdoğan Çoban’ın moderatörlüğünde gerçekleştirilen panelin sponsorluğunu, Şölen üstlendi. Erdoğan Çoban, ‘AB ve Almanya Bağlantılarında Yeni Devir: Neden Türkiye?’ başlıklı panelin açılışında yaptığı konuşmada, “Dünya iktisadı Trump tarifelerinin sarsıntılarını yaşıyorken Avrupa Birliği’nde ekonomik bağlantılarını konuşmak üzere hepimiz bu panelde bir ortaya geldik. Doğal bu sıkıntı konjonktürde AB ile olan ekonomik bağlantılarımızı derinlemesine tartışacağız. AB ile birlikte hem risklerimizi minimize etmemiz hem de ortak kazanımlarımızı konsolide ederek farklı bir bakış açısı getirmemiz gerektiğini düşünüyorum” diye konuştu.
Bu yıl 35’inci yılını kutlayan Şölen markasının 5 kıtada 120 ülkeye ihracat yaptığını belirten Çoban, “Biz şirket olarak aslında kurulduğumuz gündem bu yana üç şeye odaklanıyoruz. Birincisi kalite ve lezzet, ikincisi inovasyon, üçüncüsü de tüketicinin kalbine dokunan markalar oluşturmak. Birinci kurulduğunuz günden beri kalite ve lezzet olmazsa olmazımız. İnovasyon yapıyoruz, zira tüketici bu kadar eser benzerinizin olduğu yerde sizi biraz farklı görmek istiyor. Formatınızla, ambalajınızla. Bunun için de önemli yatırımlar yapıyoruz. Ayrıyeten birçok markamızda tüketicinin kalbine dokunmaya devam ediyoruz” tabirlerini kullandı.
‘TÜRKİYE BÖLGESEL BİR ÜS HALİNE GELDİ’
Cumhurbaşkanlığı Yatırım ve Finans Ofisi Başkanı A. Burak Dağlıoğlu, Türkiye’nin bu coğrafya içinde kıymetli bir pozisyona sahip olduğunu vurgulayarak, “Uluslararası şirketler ve Türkiye’deki yerli şirketlerimiz dahil Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğindeki bu geçmiş 22 yıllık periyotta Türkiye’yi bölgesel bir üs haline getirdi. Türkiye bu bölgesel merkez pozisyonunu nasıl kazandı? En başta natürel ki pozisyonu, pozisyon çok değerli. Bilhassa son 20 yıldaki bu politik istikrarın sağlandığı devirdeki altyapı ve üstyapı yatırımlarıyla lojistik alanına, güce, sıhhate, eğitime, dijital altyapıya çok ağır yatırımlar yapıldı. Lakin yalnızca bu pozisyonda bulunmak yetmiyor. Zira komşu ülkelerimiz de çabucak hemen tıpkı pozisyonlarda. Bizim memleketler arası mutabakatlarla nasıl bir pazar oluşturduğumuz çok değerli. Avrupa’yla bir Gümrük Birliği Muahedesi var. 27 ülkeyi kapsayan gerçekleştirilmiş, özgür ticaret mutabakatı var ve 3 tanesi de yolda. Müzakereleri daha devam edenler var. Bu türlü bir pazarı da eklediğimiz vakit aslında Türkiye iç pazarıyla bir arada yatırımcılar için 1 milyar nüfusa erişim sağlayabilen bir ülke. Bu bağlamda bu pozisyonun üzerine inşa edilenler çok kıymetli” dedi.
Türkiye’nin yetenek, yetkinlik ve iş gücü üzere kıymetlerine dikkat çeken Dağlıoğlu, “Bütün dünyada bu hususta çok önemli tartışmalar, trendler, müşahedeler de yapılıyor. Ancak Türkiye’nin hala bu yeteneği, yetkinliği sunmak ismine değerli bir potansiyel oluşturduğunu biliyoruz. Biraz bir artış olmakla birlikte etrafımızdaki ülkelere nazaran en genç ülkelerden biriyiz. En nitelikli, en çok eğitim alan ülkelerden biriyiz. Bunun da olağan ki oluşturduğu birçok önemli endüstriyel ekosistem var. Birçok milletlerarası yatırımcıdan duyduğumuz dünya haritasına bakın, Almanya’dan Çin’e kadar en çeşitli, en sağlam, en güçlü endüstriyel altyapının Türkiye’de olduğuna dair herkesin bir ortak mutabakatı var” sözlerini kullandı.
‘AVRUPA’NIN GEREKSİNİMLERİYLE TÜRKİYE’NİN POTANSİYELİ ÖRTÜŞÜYOR’
Sabancı Holding CEO ve Yönetim Kurulu Üyesi Cenk Alper ise Sabancı Holding’in bugün 17 ülkede faaliyet gösterdiğini ve bu ülkelerin yarısından fazlasının Avrupa kıtasında yer aldığını belirtti. Alper, “Türkiye’de ise altı küresel iştirakten beşi Avrupa merkezli, ikisi Almanya’dan. Son beş yılda Avrupa ülkelerine 1 milyar doların üzerinde yatırım yaptık ve bugün Avrupa ülkelerinde 2000’e yakın çalışanımız var. En kıymetlisi de Türkiye dışındaki birinci inovasyon merkezimizi Avrupa’da Münih’te açtık. Neden buralarda büyümek istiyoruz? Zira Avrupa’nın gereksinimleriyle Türkiye’nin ve bunun ortasında da Sabancı Holding’in muhtaçlıklarının örtüşüyor” diye konuştu.
Holdingin globalleşme vizyonuna da değinen Alper, şunları kaydetti:
“Bizim üzere şirketlerin en kıymetli noktalarından bir tanesi gelişmekte olan ülkeden doğan fakat küreselleşmeye çalışan bir grubuz. Biz daha durağan ekonomiler, daha stabil dediğimiz ekonomiler arıyoruz. Hasebiyle yatırımlarımızın büyük çoğunluğunu Amerika ve Avrupa üzere bu stabil ekonomilere gerçek yapmak istiyoruz. Faaliyet gösterdiğimiz güç işinde de ileri materyaller işinde de Avrupa’nın bu gereksinimlerine önemli formda yarar sağlayabileceğimizi düşünüyoruz. Hem Avrupa’nın hem de Türkiye’nin büyüme alanlarından bir tanesi olan dijitalleşme ve dijital altyapı alanında da yatırım yaparak büyümeyi hedefliyoruz. Hasebiyle bir yandan Türkiye’nin ve Avrupa’nın sıkıntılarını çözeriz diye umuyoruz başka yandan da Sabancı Holding’in küresel olarak büyümesini sağlayacağız. Yurt dışı ülkelerde bunları yaptıkça da Türkiye’ye daha fazla döviz getirme talihimiz olacak. Bu da Türkiye’nin dış ticaret açığını ortadan kaldırmak için faydalı olacaktır diye umuyorum.”
‘TARİFELERDEN ABD DE OLUMSUZ ETKİLENİYOR’
Almanya Federal Cumhuriyeti’nin 10’uncu Cumhurbaşkanı ve Alman-Türk İş Konseyi Başkanı Christian Wulff, ABD’nin uyguladığı tarifelerin ve siyasetlerin ABD iktisadını de olumsuz etkilediğini belirterek, “Burada geçirdiğimiz birkaç saat içinde Amerikalı milyarderlerin de kimi dertler yaşadığını gözlemledik. Lakin Türkiye’ye, bilhassa de Sapanca’daki şirketlere baktığımızda fevkalâde bir optimistlik görüyoruz. Bu iyimserliğin son derece kıymetli olduğunu vurgulamak isterim” dedi.
Alman-Türk İş Kurulu olarak Türkiye ile bağlara son derece olumlu yaklaştıklarını tabir eden Wulff, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Türkiye’nin genç nüfusu, NATO üyeliği ve stratejik pozisyonu, iş birliğimizi daha da ön plana çıkarıyor. Ukrayna, Suriye ve öbür birçok bölgede ortak çalışmalar yürütülmeli. Gümrük Birliği’nin üzerinden 30 yıl geçti, artık modernize edilmesi ve kapsamının genişletilmesi gerekiyor. Ayrıyeten taraflar ortasında bir uyumsuzluk olduğunda uzlaşma adımları atılmalı. Bir öteki değerli mevzu ise Avrupa’ya vizeyle giriş problemi. Schengen bölgesine erişimde yaşanan zorluklar giderilirse, işbirliği imkanları çok daha geniş hale gelecektir. Hidrojen konusu da önümüzdeki devrin kıymetli başlıklarından biri. Türkiye’den Avrupa’ya hidrojen ihracatı mümkün. Bu alanda büyüme potansiyeli yüksek. Yıllardır kendime şunu soruyorum: Bu fırsatları neden değerlendirmiyoruz?”
‘ALMANYA, TÜRKİYE İÇİN ÇOK DEĞERLİ BİR ÜLKE’
DEİK Türkiye-Almanya İş Konseyi Başkanı Mehmet Ali Yalçındağ da Almanya’nın Türkiye’nin en büyük ticaret ortağı olduğunu söz ederek, şunları söyledi:
“55 milyar dolar, neden 255 milyar dolar değil sorusunun cevabı yok. Karşımızdaki iktisadın büyüklüğü 4,5 trilyon dolar. 85 milyon nüfus. 7 milyon turist bize yollayan bir ülke. 3,5 milyon Türk’ün entegre olduğunu bir ülkeden bahsediyoruz. Topladığımız vakit 170 milyon nüfus, 6 trilyon dolar iktisat ile farklı bir fotoğraf çıkıyor önümüze. Yaşlanan bir nüfus var Almanya’da. Beşerler yaşlanıyor, vefat ediyor fakat şirketlerini kimlere devredecekler meçhullüğü var. Almanya neden bizim çok kıymetli? Avrupa’nın motoru, dinamosu. Almanya’ya bir şey olursa biz de etkileniriz. Cumhurbaşkanı Wulff ile ikili münasebetleri geliştirmede birlikte hareket ediyoruz. Bu yüzden kendisine de burada teşekkür ediyorum.”
‘BİZ AVRUPALIYIZ, VİZE SORUNU DA ÇÖZÜLECEK’
ABD Başkanı Donald Trump’ın devreye aldığı gümrük tarifelerinden bahseden Yalçındağ, kelamlarına şöyle devam etti:
“Trump neden bu türlü bir atılım yaptı, ona bakmamız lazım. Bu türlü giderse dünya iktisadında Çin birinci, Hindistan ikinci, ABD üçüncü olacak. Cumhuriyetçilerin bunu kabul etmesi mümkün değil. Sevsek de sevmesek de Trump’ın yaptıklarını, bunları mecburen yapmak zorunda. Dış borcu süratle büyüyor. 350 milyonluk nüfusun neredeyse 250 milyonu mutsuz. Trump seçilirken bu bu türlü gitmez dediği için seçildi. Toplum bir değişiklik istiyor. Burada temel maksat Çin. Burada masayı devirmek zorunda kaldı. Şöyle bir tablo var önümüzde. 28 ülkeden oluşmuş bir Avrupa ve lideri yok. Diğer tarafta 50 eyaletin olduğu bir ABD var. Süratli, ön alan çabuk hareket etmeniz gerekiyor. Biz Avrupalıyız, vize sorunu da çözülecek. Biz Almanya’yla masaya oturacağız ve oyunu birlikte kuracağız.”
