By Avrupa’da savunma şirketlerinin payları, İstanbul’da Rusya ile Ukrayna ortasında yapılacak barış müzakerelerinin açıklanmasının akabinde düşüşe geçti. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 11 Mayıs’ta, üç yıl evvel kesilen direkt müzakerelerin ön şartsız olarak 15 Mayıs’ta İstanbul’da yine başlatılması teklifini gündeme getirerek Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’dan mesken sahipliği yapmasını talep etti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan da Türkiye’nin Ukrayna ile Rusya ortasındaki savaşın adil ve kalıcı barışla neticelenmesi için müzakerelere konut sahipliği yapmaya hazır olduğunu belirtti. Ukrayna idaresinin de olumlu cevap vermesinin akabinde, memleketler arası toplumda gözler, bugün Türkiye’nin mesken sahipliğinde İstanbul’da yapılacak barış görüşmelerine çevrildi.
SON 5 GÜNDE YÜZDE 2’LİK DÜŞÜŞ
Bu gelişmeler, Avrupa genelinde savunma paylarının düşmesine neden oldu. Avrupa STOXX havacılık ve savunma endeksi son 5 günde yaklaşık yüzde 2 geriledi. Yatırımcılar, 4. yılına giren Rusya-Ukrayna Savaşı’nda sürdürülebilir barışın gelmesi durumunda, bölge hükümetlerinin silah ve askeri teçhizata daha az harcama yapmak zorunda kalacağını öngörüyor. Bu öngörülerle Alman silah üreticisi Rheinmetall payları 9 Mayıs’ta 1744 avro ile doruğunu gördükten sonra yaklaşık yüzde 9 düşerek 1592 avroya geriledi. Son 5 gündeki düşüş yüzde 3,25’i buldu.
Ukrayna-Rusya ortasında devam eden savaş ve ABD’deki siyasi değişim, Avrupa’daki hükümetlerin savunma harcamalarını daha fazla artırmaya teşvik ederken, Leopard 2 tank üreticisi Rheinmetall pay kıymetinin Ukrayna-Rusya Savaşı başlamasından bu yana yüzde 1400’den fazla yükselmesi dikkati çekti. Avrupa’nın en büyük mühimmat üreticisi Rheinmetall’ın toplam piyasa bedeli ise paylarındaki yükselişle birlikte 70 milyar avronun üzerine çıkarak, Avrupa’nın en büyük araba üreticisi Volkswagen’i de geride bıraktı.
BÜYÜK KAYIPLAR BİRBİRİNİ TAKİP ETTİ
- İsveçli savunma şirketi Saab payları son 5 günde yüzde 6,15, Fransız silah şirketi Thales payları yaklaşık yüzde 5, İngiliz silah şirketi BAE Systems payları yaklaşık yüzde 2 ve İtalyan Leonardo payları yüzde 5 paha kaybetti.
- Eurofighter için sensör sistemleri sağlayan Alman Hensoldt’un payları de yaklaşık yüzde 4 geriledi.
- Fransız Safran’ın ve İngiliz Rolls-Royce payları yüzde 1 paha kazanırken, Avrupa merkezli çok uluslu havacılık şirketi Airbus’ın pay bedeli neredeyse sabit kaldı.
- Avrupa’daki savunma şirketlerinde görülen düşüş Asya ve ABD’deki savunma şirketlerinin pay performansına da yansıdı.
- F-35’in üreticisi Lockheed Martin Corporation (LMC) yatırımcısına yüzde 2,51 kaybettirdi.
UKRAYNA-RUSYA SAVAŞI SİLAH ÜRETİCİLERİNİ NASIL ETKİLİYOR?
Rusya-Ukrayna Savaşı sonrası artan güvenlik tehditlerinin akabinde bilhassa Avrupa’da başkanlar savunma yatırımlarını artırma kararı almıştı. Avrupa ülkelerinin savunma bütçelerinde artışa yönelmesi savunma sanayi ve havacılık firmalarının paylarında süratli yükselişlere yol açtı. Donald Trump’ın ABD başkanı seçilmesinin ardından Avrupa, savunma ve güvenlik siyasetlerinde revizyona gitti.
HİSSELER TRUMP’IN DAVETİYLE YÜKSELMİŞTİ
Trump’ın vazifeye gelmesiyle ABD ve Ukrayna ortasında soğuk rüzgarlar esmeye başlarken, ABD ve Avrupa ortasında ekonomik ve savunma siyasetleri açısından ayrışmalar görüldü. ABD ve Rusya ortasındaki Ukrayna görüşmelerinde dışlanan Avrupa’nın siyasi başkanları, Avrupa Birliği’nin sürdürülebilir bir savunma planı oluşturması için çalışmalar yapmaya başladı. Lider Trump’ın Avrupa’nın askeri kaynaklara daha fazla yatırım yapması gerektiğini söylemesinin akabinde da Avrupa’daki silah üreticilerinin payları yükselmişti. Rusya-Ukrayna Savaşı’nın akabinde envanterde oluşan boşluklar ve ABD ile yaşanan tansiyon, Avrupa ülkelerini savunma sanayii alanında daha fazla harcama yapmaya itiyor.
