By 
OpenAI, geçtiğimiz günlerde ChatGPT’ye “4o Image Generation” olarak isimlendirilen yeni manzara üretim özelliğini ekledi. Şimdi fiyatsız kullanıcılar için faal olmayan özellik ile üretilen görseller ise interneti kasıp kavuruyor. Bilhassa viral olan “Studio Ghibli” akımı dikkat çekiyor. Çünkü ChatGPT, bir animasyon stüdyosu olan Studio Ghibli’nin üretim stilini birebir yansıtabiliyor. Bunun sonucunda kusursuz görseller ortaya çıksa da bu durum telif hakkı tasalarını alevlendirmiş durumda.
Studio Ghibli krizi
“Spirited Away” ve öbür sevilen sinemaların ardındaki ünlü Japon animasyon stüdyosu Studio Ghibli ve kurucusu Hayao Miyazaki‘nin kendine mahsus el çizimi sanatsal tarzını yeni ChatGPT özelliğiyle istediğiniz bir görselle birleştirmek ortaya şahane sonuçlar çıkarsa da madalyonun bir yüzü daha var.
Geçtiğimiz saatlerde Elon Musk, “Yüzüklerin Efendisi“, Başkan Donald Trump, Yusuf Dikeç üzere ikonik isimlerin Studio Ghibli versiyonlarını temsil eden AI tarafından üretilmiş görsellerini gördük. Hatta şahsen OpenAI’ın CEO’su Sam Altman, kendi profil fotoğrafını bir Studio Ghibli usulü fotoğrafla değiştirmiş durumda.
Tüm bunlar 4o Image Generation ile mümkün olurken yeni araç, telif hakkıyla korunan yapıtların tarzlarını tekrar yaratmayı her zamankinden daha kolay hale getiriyor. Ve bunu yalnızca bir metin istemiyle yapıyor, yani referans bir görsel yüklemek gerekmiyor. Hasebiyle bu da şu soruyu akla getiriyor? Bu yeni model, hangi datalar üzerinde eğitildi de bu tip çıktılar üretebiliyor? Bilindiği üzere AI modeller, eğitim bilgilerine nazaran bir şeyler ortaya saçar.
Telif hakkı telaşları artıyor
Studio Ghibli örneği, OpenAI’ın eğitim bilgilerinde telif hakkıyla korunan yapıtların olup olmadığını sorgulatıyor. OpenAI ise bu hususta ChatGPT’nin “yaşayan kişisel sanatkarların tarzını” taklit etmeyi reddetmesine karşın, şirketin “daha geniş stüdyo tarzlarını” taklit etmesine müsaade verdiğini söylüyor.
Dolayısıyla telif kaygıları yalnızca Studio Ghibli için değil, Disney ve Pixar üzere stüdyolar için de bir kaygı kaynağı. Hatta birisi Dr. Seuss tarzında bir Marc Andreessen portresi yapmış durumda. Kullanıcılar South Park, Rick and Morty ve The Simpsons üzere farklı çizgi sinema biçimlerini da denemiş durumda. Görünen o ki 4o Image Generation, bir üslubu -telifli de olsa- takip etme konusunda oldukça esnek.
Yapay zeka dünyasında telif davaları devam ediyor
New York Times ve birtakım yayıncılar, şirketin yapay zeka modellerini telif hakkı olan eserler üzerinde uygun atıf yahut ödeme yapılmadan eğittiğini argüman ederek OpenAI’a karşı aktif davalar yürütüyor. Meta ve yapay zeka imaj oluşturma teşebbüsü Midjourney de dahil olmak üzere başka önde gelen yapay zeka şirketlerine karşı benzer davalar açılmış durumda.
Birçok Studio Ghibli sineması tabiatın ihtişamını tasvir ederken dünya ile ahenk içinde yaşamanın ehemmiyetini vurgular; stüdyonun biçimini taklit etmek için ise inanılmaz derecede güç ağır bir teknoloji olan ve bu nedenle dünyayı kirleten yapay zekanın kullanılması da başka bir ironi. Ghibli akımı muhtemelen birkaç güne unutulup gidecek. Fakat bu, üretken yapay zeka sayesinde sanatın ne kadar tek kullanımlık hale geldiğini ortaya koyuyor. Sanatçıyı özel yapan bir şeyin bir anda herkesin yapabildiği bir hale bürünmesi bir manada kulağa vahim geliyor.
Ek olarak Miyazaki’nin kendisi de yapay zekaya karşı soğuk ve uzak. Üretken yapay zekanın şimdi patlama yapmadığı periyotlarda Miyazaki, kendisine gösterilen yapay zeka tarafından üretilmiş zombi gibisi animasyonu izleyince şunları söyledi: “Bu şeyi kim yarattıysa, acının ne olduğu hakkında hiçbir fikri yok. Mutlaka tiksiniyorum. Bu teknolojiyi asla işime dahil etmek istemem. Bunun hayatın kendisine bir hakaret olduğunu kuvvetle hissediyorum. Biz beşerler kendimize olan inancımızı kaybediyoruz.”
Son olarak Studio Ghibli’nin bu akım hakkında şimdi bir yorum yapmadığını da belirtelim.
