By Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, günlük hayatta giderek daha da yaygınlaşan yapay zekanın, psikoloji üzerindeki tesirleri hakkında bilgi verdi.
Yapay zeka içeren eserleri hepimiz kullanıyoruz!
Yapay zekanın günümüzde gündelik yaşantısını süren sıradan beşerler tarafından bile görmezden gelinemeyecek bir gerçekliktir olduğunu hatırlatan Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, “Çalışmalar yapay zekanın da tıpkı beşerdeki doğal zeka üzere beşere ilişkin olan tüm hareketleri gerçekleştirmesini hedefliyor.” dedi.
Yapay zeka içeren eserleri hepimizin kullandığını kaydeden Demir, “Sesli komut verebildiğimiz cep telefonlarımız buna en büyük örnek. Bunun dışında arama motorları, navigasyon, robot süpürgeler, akıllı konut sistemleri, yabancı lisanı çevirmek için kullanılan uygulamalar alt yapısında yapay zekayı barındırıyor.” halinde konuştu.
Yapay zeka, insanların özel alanlarına müdahale etmek üzere kullanılmamalı!
Bu öykünün 1950’lerin başında başladığını ve günümüzde yapay zekanın dahil olmadığı hane sayısının çok az olduğunu söz eden Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, “Gelişen teknoloji ile yapay zekâ tiplerinin psikoloji, sinirbilim, mühendislik alanı ile duygu, irade, yaratıcılık, kişilik üzere beşere ilişkin olan özellikleri taklit etmeyi amaçlamaktadır.” dedi.
Yapay zekânın işleyişi denetim edilebilir olduğu sürece insanların hizmetinde çok faydalı gayeler için kullanılabileceğini lisana getiren Demir, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Yapay zekanın gündelik ömrümüzü kolaylaştırdığı bir gerçek lakin bu teknolojiyi geliştirirken uzmanlar ve sonrasında kullanıcılar kesinlikle etik bahislerde hassas olmalı. Yapay zeka insanların özel alanlarına müdahale etmek, insanların davranışlarını, tüketim alışkanlıklarını yönlendirmek üzere kullanılmamalı. Yapay zekanın doğal zekayı denetimi kesinlikle engellenmeli. Etik kurallar konusunda beşerlerle ile çakışan kararlar almasının önüne geçilmeli.”
Yapay zekanın psikolojiye tesirinde duygusal faktörler kısmen ihmal ediliyor!
İnsana ilişkin bir hudut sistemi olmadığı için yapay zeka ile duygusal paylaşımlar yapmanın güç olduğuna dikkat çeken Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, “Günün sonunda insan beşere bağlantıya mecburuz. Lakin bilhassa yaşlı bakımında farklı ülkelerde meskende bir yardımcı robotun bulunması yaşlının ömrünü kolaylaştırdığı görülmüştür.” dedi.
“Eğer insani bağlarımızı kaybetmeden yapay zekayı kullanırsak bu durum lehimize olacaktır.” diyen Demir, “Bir yandan da yapay zeka psikolojisi ile ilgili literatürdeki araştırmalara bakıldığında çalışmaların çoklukla insan beynindeki denetim ve karar verme süreçlerine odaklanmaktadır. Duygusal faktörler kısmen ihmal edilmektedir. İnsanın denetim ve karar verme maharetini duygusal faktörler değerli ölçüde tesirler. Hisler, toplumsal etkileşim olmadan yapay zekanın beşere ilişkin olan doğal zekaya sahip olması mümkün görünmemektedir.” açıklamasını yaptı.
Yapay zekanın yaygınlaşması olumsuz hislerde artışa neden olabilir!
Sosyalliğin, bir ortada olmanın, göz teması kurarak irtibata geçmenin insanların hudut sistemleri üzerinden etkileşime girmesi ve bu durumun da kişiyi daha sağlıklı kılmasını getirdiğinin altını çizen Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, “Çoğumuz bir kurumu aradığımızda karşımıza çıkan otomatik sesli cevap sisteminden rahatsız oluyoruz, kederimizi anlatacak bir davet merkezi çalışanına bağlanmak istiyoruz.” dedi.
Bu durumun yaygınlaşmasının, yapay zekaların pek çok alanda hayatımıza girmesi ile karşımızda bağlantıya geçecek bir doğal zeka olmadığında bağlantılarda zahmetler, kişinin anlaşılmadığına dair olumsuz hisleri, beraberinde değersizlik, yalnızlık, toplumsal izolasyon üzere hislerinde artış görülebileceğine vurgu yapan Demir, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Hala kimi alanlarda yapay zekanın kullanımı mümkün değildir. Bununla bir arada yapay zekanın fazlaca kullanımı kişinin yaratıcılığını azaltabilir ve bilhassa cep telefonları, toplumsal medya ve yapay zeka dayanaklı öbür teknolojiler insanlarda dikkat eksikliği, bağımlılık, dürtü denetim zahmetleri üzere psikopatolojilere sebep olabilir.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
