By 
Hem meskenleri ısıtmak hem de sıcak su muhtaçlığını karşılamak için alternatiflerinden çok daha etraf dostu bir tahlil sunan ısı pompaları, son devirde çok daha yaygın olarak kullanılmaya başlanmış durumda. Bu yılın başında yayınlanan rapora nazaran şu anda ABD’de satın alınan ev tipi ısıtma araçlarının büyük kısmını ısı pompaları oluşturuyor. Üstelik yalnızca ABD’de değil, dünyanın geri kalanında da ısı pompalarına ilgi artıyor. Bununla birlikte ısı pompalarında kullanılan teknolojiler de giderek gelişiyor. Şu anda yaygın olarak kullanılan kompresörlü ısı pompaları artık eskisinden çok daha düşük derecelerde çalışabiliyorlar. Fakat bu alandaki asıl evrim akustik ısı pompaları ile gerçekleşecek üzere görünüyor. Hava transferi ile ısı üreten kompresörlü alternatiflerine kıyasla daha sessiz, daha kompakt ve natürel daha etraf dostu bir tahlil sunan akustik ısı pompaları, yavaş yavaş kullanıcılarla buluşmaya hazır hâle geliyor.
Isıtma tahlilleri konusunda ABD’nin önde gelen firmalarından olan, ısı pompaları konusunda da kesime öncülük eden Copeland, akustik ısı pompaları geliştiren Blueheart Energy‘ye yatırım yapacağını açıkladı. Hollanda merkezli şirkete yapılacak yatırımın ölçüsü açıklanmadı lakin Copeland bu stratejik ortaklığın Blueheart Energy’nin yenilikçi ısı pompalarını piyasaya sürmesine yardımcı olacağını söylüyor.
Akustik Isı Pompaları, Gücünü Ses Dalgalarından Alıyor
Hava bazlı ısı pompaları, konutun dışındaki havayı içeriye transfer ederek meskenin içini ısıtabiliyor. Bunu bir kompresöre eşlik eden hareketli kesimler ve özel doldurulan bir gaz ile yapıyor. Bu versiyondaki hareketli modüllerin fazlalığı, hem bakım masraflarını arttırıyor hem de bu pompaları bozulmaya yatkın hâle getiriyor. Bildiğimiz ısı pomalarından büsbütün farklı olan akustik ısı pompaları ise yalnızca ses dalgaları üreten hoparlör kullandıkları ve hâlihazırda helyum gazı ile geldikleri için çok daha az masraf çıkarıyorlar; Bozulma ihtimalleri de daha düşük oluyor.
Akustik ısı pompalarının çalışma prensibi aslında epeyce kolay. Bu sistemlerde, helyum dolu bir rezonatör tüp içinde yüksek frekanslı ses dalgaları üretilir. Bu ses dalgaları tüp içinde ileri-geri yankılanarak makul bölgelerde helyumun sıkışmasına (yoğunlaşma), başka bölgelerde ise genleşmesine (seyrelme) neden olur. Sıkışan bölgelerde gazın sıcaklığı artar, seyrekleşen bölgelerde ise düşer. Böylelikle sistemin bir ucunda ısı üretilirken, öteki ucunda ısı emilir. Bu sıcak kısım meskeni ısıtmak için kullanılırken, soğuk kısım da dış ortamdan ısı toplamak için kullanılır. Böylelikle klasik bir ısı pompasının yaptığı iş, mekanik modül olmadan gerçekleştirmiş olur. Üstelik isteğe bağlı olarak bu işleyiş aksine de çevrilebilir. Yani akustik ısı pompası meskeni ısıtmak için kullanılabileceği üzere konutu soğutmak için de kullanılabilir.
Akustik Isı Pompaları ile Kompresörlü Versiyonun Birlikte Çalıştığı Hibrit Sistemler Görebiliriz
Blueheart Energy’nin birinci olarak 2022 yılında duyurduğu 6 kW’lık akustik ısı pompası, 55 x 55 x 55 (cm) boyutlarında. Bu model, hazne içerisindeki ses üretimini bir hoparlörle değil de 100 Hz salınımı lan iki pistonla yapıyor. Blueheart Energy’nin ısı pompası, çatıya kurulu güneş panelleriyle entegre biçimde çalışabiliyor ve standart ısı pompalarından daha yüksek sıcaklıklara çıkabiliyor.
Copeland’in Blueheart Energy’ye yaptığı yatırım ve beraberinde gelen açıklama, akustik ısı pompalarının seri üretimine yakın bir gelecekte başlanabileceğini gösteriyor. Gerçi Copeland birinci kademede bu pompaları kompresörlü versiyonların yerini alacak alternatifler olarak değil de onlara eşlik edecek tamamlayıcı kesimler olarak görüyor.
İlk kademede bu akustik ısı pompalarını hibrit sistemler içinde kullanılırken görebiliriz. Örneğin meskenlerdeki günlük kullanımda düşük güç muhtaçlığı olduğunda akustik modül çalışırken, soğuk kış günleri üzere yüksek güç gerektiren durumlarda kompresörlü sistem devreye girebilir. Böylelikle gündelik kullanımda daha sessiz, daha etraf dostu bir sistem kullanılırken, daha az devreye giren kompresörlü sistemin de ömrü uzatılmış olur.
