By Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Lideri Şemsi Bayraktar, dünyada yaşanan iklim değişikliklerinin Türkiye’deki ziraî üretimi önemli oranda olumsuz etkilediğini söyledi. Bayraktar, Karadeniz Bölgesi’nin en kıymetli geçim kaynağı olan fındığın zirai dondan büyük ölçüde etkilendiğini söz ederek, “Bütün Karadeniz’de fındık bahçelerinde, bilhassa rakımı yüksek olan yerlerde yüzde 70’le yüzde 100’ler mertebesinde ziyan kelam konusu” dedi.
TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar ve beraberindeki heyet, Altınordu ilçesi Gökömer Mahallesi’nde nisan ayında tesirli olan zirai don olayı sonrası hasar gören fındık bahçesinde incelemelerde bulundu. Bayraktar, ziraat odası liderlerinden son durumlar hakkında bilgi aldı.
Son yıllarda iklim değişikliklerinin Türkiye’deki ziraî üretimi önemli manada olumsuz etkilediğini belirten Bayraktar, burada yaptığı açıklamada, “Yaklaşık 20 vilayetimizi gezdik ve doğal afetten ziyan gören bahçelerde incelemeler yaptık. 11 nisanda yağan kar yağışı ve gerisinden gelen don olayı maalesef tekrar bahçelerimize çok önemli ziyan verdi. Bütün Karadeniz’de fındık bahçelerinde rakımı, bilhassa rakımı yüksek olan yerlerde yüzde 70’le yüzde 100’ler mertebesinde ziyan kelam konusu” diye konuştu.
“Özellikle fındık bahçelerindeki ziyanlar bizleri çok üzüyor”
TZOB Genel Başkanı Bayraktar, yıllık 2 milyar 350 milyon dolar ihracat geliri sağlayan fındıkta önemli ziyan olduğunu tabir ederek, “Fındık ekolojik üstünlüğe bağlı olduğumuz bir eserimiz, üretim olarak da, ihracat olarak da dünyada rakipsiz olduğumuz bir eserimiz. 2024 sayılarına baktığımızda yaklaşık 2 milyar 350 milyon dolarlık bir ihracat geliri sağlayan değerli bir eserimiz. Sahayı gördüğümüzde üretim sayılarının da önemli manada aşağı düşeceğini görüyoruz. Yani varsayımların olağanüstü altında bir üretim sayısı bekliyoruz, varsayım ediyoruz. ve bu, üzülerek söz ediyorum bu yıl için ihracat gelirlerimizi de bir ölçü aşağı çekecektir” biçiminde konuştu.
“Üreticilerimizin bu bahçelerden bu yıl para kazanmaları mümkün değil”
Fındıktaki zirai don olayının bölge insanına, bölge ve ülke iktisadına önemli ziyan vereceğinin altını çizen Bayraktar, “Tabii bu afetler sonucunda üreticilerimizin bahçede kalabilmesi, üretimde kalabilmesi, bilhassa ziyan gören bahçelerine takviye verebilmesi, bakım yapabilmesi için devletten bir kadro beklentileri var. Hükümetimizden beklentileri var. Artık üreticilerimizin olağan maliyetleriyle ilgili bir çalışma yapılıyor. Tarım ve Orman Bakanlığımız, Bu maliyetler üzerinden üreticilerimize bir ölçü yardım yapacak. Bunu olumlu karşılıyoruz. Bu bahçelerden artık üreticimizin bu sene para kazanması mümkün değil. Hasebiyle para kazanamadıkları için bankalara olan, tarım kredi kooperatiflerine olan borçlarını da ödemeleri mümkün değil. Bizim çiftçimiz borcuna sadıktır. Para kazandığı her devir borcunu ödemiştir, kapatmıştır. Fakat bu bahçelerdeki ziyan, gördüğümüz ziyan maalesef üreticilerimizi çaresiz bırakmıştır. Artık bu kaideler altında üreticilerimiz kamuya olan, kamu bankalarına olan tıpkı ve nakdi kredi borçlarının, tarif kredi kooperatiflerine olan birebir ve nakdi borçlarının yapılandırılmasını talep ediyor. ve haklı olarak da buna bu yapılandırma talebine karşılık bulmak istiyor. Bu borçlar yapılandırılmalı. Bir de üreticimizin taze paraya gereksinimi var. Bankalara gittiğinde yeni kredi açılabilmeli. Yani yeni krediye ulaşabilmeli. Zira üreticimiz bu parayla hem bir taraftan ömür uğraşı veriyor, hayatına devam edecek, ailesinin geçimini sağlayacak, hem de bir taraftan, Bahçesinin bakımı ile uğraşacak. Zira inanın bu bahçelere daha fazla bakım yapması lazım” diye konuştu.
“TARSİM bilhassa hasar tespit çalışmalarını hakkaniyetli yapmalı”
TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, şunları söyledi:
“Bu olaylarda TARSİM’in ne kadar kıymetli olduğunu da görüyoruz. Ancak şunu da üzülerek de tabir edeyim; Türkiye’deki alanların 5’te 1’i, üreticilerimizin 3’te 1’i TARSİM kapsamında, yani bu kâfi değil. Bunu arttırmamız lazım. Lakin bunu arttırmamız için çiftçimize düşen misyonlar olduğu üzere TARSİM’e düşen misyonlar de var. TARSİM’in bilhassa hasar tespitlerinde hakkaniyetli davranmasını, gerçek tespit yapmasını talep ediyor çiftçilerimiz. ve kimi yerlerde bu olmadığı için, bu yapılmadığı için ki bu türlü argümanlar var. Biz bunu TARSİM’e iletiyoruz, çiftçilerimiz TARSİM’e girmekten vazgeçiyorlar. O vakit TARSİM’in de bu noktada dikkatli olması lazım. Bir de üreticilerimizin bize söylediği ve bizim de haklı gördüğümüz bir mevzu daha var. Devlet takviyesine karşın primlerin hala yüksek olduğunu söz ediyorlar. O manada primlerde bir ölçü daha devlet takviyesinin artmasını bekliyoruz.”
Türkiye’nin 65 vilayetinde zirai don hadisesi yaşandığını, 6-7 vilayette ise önemli oradan dolu hasarlarının olduğunu kaydeden Bayraktar, çiftçilere geçmiş olsun dileklerini de iletti.
Fındık bahçesinde düzenlenen programa İlçe tarım müdürleri ile ziraat odaları liderleri da katıldı – ORDU
