By İsrail ordusunun asker kaçaklarını gaye alan operasyonlarının akabinde Ultra Ortodoks Yahudi toplumu alarma geçti. Haredi cemaatinin önde gelen dini otoritelerinden eski Başhaham Yitzhak Yosef, Haredi haber platformu Kikar Hashabat’a yaptığı açıklamada, sert bir çıkışta bulundu. Yosef, “Eğer bizi orduya zorla alırlarsa, Yeşivalara girip öğrencileri gözaltına alırlarsa, bu ülkede kalmayacağız. Hepimiz yurt dışına gideriz.” diyerek hükümete açık bir ihtar gönderdi.
HAREDİLERİN ASKERİ MUAFİYETİ KALDIRILDI
İsrail’de askerlik hizmeti 18 yaşını geçen herkes için zarurî olsa da dini eğitim gören Haredi erkekler, uzun yıllardır bu yükümlülükten muaf tutuluyor. Fakat bu ayrıcalık, bilhassa son periyotta kamuoyunda ve siyasi arenada ağır tartışmalara yol açtı. İsrail Yüksek Mahkemesi’nin 25 Haziran 2024’te aldığı kararla birlikte, Haredilerin askerlikten muaf tutulmasına yönelik yasal temel ortadan kalktı. Mahkeme, askerliğe elverişli olan tüm bireylerin vazifeye çağrılması gerektiğini ilan etti.
ASKERDEN KAÇAN HAREDİLERE OPERASYON
Bu gelişmenin ardından Savunma Bakanı Yisrael Katz, 15 Kasım’da orduya 7 bin Haredi erkeğin celp edilmesine onay verdi. Takip eden süreçte ise İsrail ordusu, askerlikten kaçan Haredi gençlere yönelik operasyonlara başladı.
HÜKÜMETTEN AYRILMAKLA TEHDİT ETTİLER
Ancak bu durum, koalisyon hükümeti içinde önemli bir siyasi krizi tetikleme potansiyeli taşıyor. Ultra Ortodoks kanadı temsil eden Şas ve Birleşik Tevrat Yahudiliği partileri, Haredi gençlere yönelik rastgele bir zorlama durumunda hükümetten çekilecekleri tehdidinde bulundu. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun koalisyon ortaklarının bu restine karşın ordunun operasyonlara başlaması dikkat çekti.
Gelinen noktada, Haredi topluluğu ile devlet ortasında yıllardır süren askerlik tansiyonu yeni bir kırılma eşiğine ulaştı. Dini önderlerin sert açıklamaları ve koalisyonun geleceğini tehdit eden çıkışlar, İsrail siyasetinde istikrarları sarsacak yeni bir devrin habercisi olabilir.
