By Türkiye’nin konut sahipliğinde Ukrayna ile Rusya ortasında İstanbul’da barış müzakereleri düzenlendi.
Türkiye’nin barış müzakerelerindeki diplomatik rolü dünya basınında geniş yer aldı.
İngiliz yayın kuruluşu BBC‘nin İstanbul’daki müzakerelere ait haberinde, Ukrayna ile Rusya’nın, Türkiye ve ABD’nin teşvikiyle İstanbul’da bir ortaya geldiği belirtildi.
Al Jazeera kanalının görüşmeler hakkındaki haberinde, uzmanların “Türkiye’nin süreçteki merkezi rolünün bir zafer olduğu” yorumuna yer verildi.
Türkiye’nin son 15 yıl içinde kıymetli diplomatik oyuncu pozisyonuna geldiği vurgulanan haberde, “(Türkiye) Rusya-Ukrayna savaşında taraflar ortasında son derece hassas istikrar ögesi olmuştur.” tabiri kullanıldı.
Haberde, İngiltere Kraliyet Silahlı Kuvvetler Enstitüsü’nden (RUSI) Ziya Meral’in, “Ankara’nın hem ABD ve Rusya hem de Ukrayna ile bağlantı kurabilecek pozisyonda olması nitekim de diplomatik muvaffakiyettir.” ifadesine yer verildi.
İSVİÇRE
İsviçre merkezli basın kuruluşu Nau, müzakerelere ait haberinde, “Putin gelmese de İstanbul müzakerelerinin gerçek kazananı Erdoğan” başlığını kullandı.
Uzmanların Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelensky ile Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin ortasındaki diplomatik krizin asıl galibinin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan olduğunu düşündüğü belirtilen haberde, “Erdoğan net bir bildiri gönderiyor: Türkiye, barış görüşmelerine mesken sahipliği yapmaya hazır. Hem Putin’i hem de Zelensky’yi kabul etme teklifi, Ankara’nın mevcut krizdeki merkezi rolünün altını çiziyor.” sözleri kullanıldı.
Haberde ayrıyeten, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 2022’de Ukrayna’nın ihracatını artırmasını sağlayan Birleşmiş Milletler (BM) dayanaklı bir tahıl muahedesine da aracılık etmesi yer aldı.
YUNANİSTAN
Yunanistan’ın “Liberal” gazetesi de İstanbul müzakerelerini, “Erdoğan bölgesel bir oyuncu haline geliyor ve Atina yeni bir senaryoyla karşı karşıya” başlığıyla haberleştirdi.
Donald Trump’ın tekrar ABD Başkanı olmasıyla Türkiye’nin, ABD-Türkiye bağlantılarını geliştirmek ve “barış yapıcı” rolünü üstlenmek için fırsat yakaladığı aktarılan haberde, “Ukrayna-Rusya görüşmeleri, İstanbul’u global diplomasinin merkezine taşıdı.” tabiri yer aldı.
Haberde ayrıyeten, Avrupa ile İran ortasındaki nükleer görüşmelerinin de Türkiye mesken sahipliğinde İstanbul’da ve NATO Dışişleri Bakanları Gayriresmi Toplantısı’nın da Antalya’da yapıldığına dikkat çekildi.
Yunanistan’da yayımlanan Ta Nea gazetesinin “Türkiye merkezde, Yunanistan hiçbir yerde” başlıklı köşe yazısında, Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis’in geçen haftaki İtalya ziyareti eleştirilerek, Miçotakis’ten evvel İtalya’ya giden Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın savunma sanayii başta olmak üzere birçok bahiste avantaj sağladığı kaydedildi.
Yazıda, “Başbakan (Miçotakis), Türkiye ve İtalya’nın yeni stratejik bağlantısı karşısında çaresiz izleyici üzere geri dönerken, Erdoğan’ın artık ilgilenecek çok daha önemli mevzuları vardı ve herkesin gözü onun üzerindeydi. Putin ve Zelenskiy’nin İstanbul’da buluşmasına yönelik haber bomba üzere düşmüştü ve ABD Başkanı Donal Trump’ın da katılabileceği haberleri Erdoğan’ı stratosfere kadar yükseltmişti. Bir gecede Türkiye dünyanın merkezi haline gelmişti.” sözleri kullanıldı.
Toplantıda Putin yahut Trump’ın olup olmamasına yahut sonucun ne olduğuna bakılmaksızın Türkiye’nin kıymetinde bir değişiklik olmadığına işaret edilen yazıda, “Her şeyin referans noktasının rolü muhakkak ve sonuçtan bağımsızdır. Bu, gibisi görülmemiş bir muvaffakiyettir. Büyük güçlerin ortasında bu çapta bir muvaffakiyet ne Osmanlı İmparatorluğu vaktinde vardı ne de bunu (Mustafa) Kemal (Atatürk) hayal edebilirdi.” ifadesine yer verildi.
AZERBAYCAN
Azerbaycan merkezli medya kuruluşu Caliber, barış görüşmelerini “Türkiye’nin global arabulucu olarak genişleyen rolü” başlığıyla gördü.
Haberde, “Türkiye’nin memleketler arası arabulucu olarak artan tesiri, Rusya, Ukrayna ve ABD’den delegasyonların devam eden Rusya-Ukrayna savaşını sona erdirmeyi amaçlayan potansiyel olarak muazzam barış görüşmeleri için İstanbul’da bir ortaya gelmesiyle bir sefer daha ön plana çıktı.” tabiri yer aldı.
Türkiye’nin hususa ait tarafsızlığı ve “savaş sırasında hem Ukrayna’yı hem de Rusya’yı ziyaret eden tek NATO lideri olan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın şahsî diplomasisine” değinilen haberde, bu etkenlerin ülkenin muteber bir arabulucu olarak statüsünü güçlendirdiği vurgulandı.
Azerbaycan merkezli gazete Azernews ise görüşmeleri, “Türkiye, Erdoğan’ın tezli diplomasisi altında global arabulucu olarak ortaya çıkıyor” başlıklı haberinde kıymetlendirdi.
Haberde, “‘Kazan-kazan’ prensibine dayalı etkin dış siyasetiyle tanınan Cumhurbaşkanı Erdoğan, birçok milletlerarası krizin tahlilinde kilit rol oynamıştır. Kendisinin liderliğinde Türkiye bir barış diplomasisi merkezi olarak ortaya çıkmıştır.” tabirleri kullanıldı.
ALMANYA
Alman Welt gazetesinde yer alan haberde, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, savaş başladığından beri kendisini bir arabulucu, ülkesini de vazgeçilmez bir güç olarak konumlandırdığı belirtildi.
“Çatışmanın iki tarafının da İstanbul’da masaya oturması, sonuç beklentileri düşük olsa da Türkiye açısından sembolik bir muvaffakiyettir.” sözü kullanılan haberde, Erdoğan’ın çizgisinin Ukrayna yanlısı lakin Rusya aykırısı olmadığı formunda tanımlanabileceği yorumu yapıldı.
Ankara’nın Ukrayna’nın toprak bütünlüğünden yana olduğu ve Kiev’e silah tedarik ettiğine lakin Moskova’ya karşı uygulanan yaptırımlara katılmadığına işaret edilen haberde, “Türkiye, ABD’nin bilinmeyen çizgisi karşısında Avrupa’nın güvenlik mimarisini yine düzenlerken kelam sahibi olmak istiyor. Erdoğan, Rusya-Ukrayna görüşmelerine imkan sağlayabilecek az sayıdaki devletten biri olmasının avantajını bilerek kullanıyor. İstanbul’u yeni Cenevre yapmak istiyor, Kiev ve Moskova ortasında bir barış mutabakatıyla taçlandırılmış olarak.” ifadeleri yer aldı.
Berliner Morgenpost gazetesinde “Ukrayna barış toplantısı üzerine poker: Şimdiye kadar yalnızca bir kazanan var” başlığıyla yer alan haberde ise Ukrayna savaşında arabuluculuk rolü için Suudi Arabistan, Brezilya, Katar üzere öbür devletlerin de yarıştığının, Ukrayna ve Rusya heyetlerinin Türk topraklarında tekrar müzakere etmek istemelerinin bir muvaffakiyet olduğunun altı çizildi.
Haberde, bu hususta gayretlerine işaret edilen Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, 2022’de Antalya’da, BM ile Tahıl Mutabakatı’nı planladığı ve savaş başladıktan sonra hem Putin hem Zelensky ile birçok sefer görüştüğü anımsatıldı.
Rusya ve Ukrayna’nın İstanbul’da daha evvel müzakereler yaptığı hatırlatılan haberde, “O (Cumhurbaşkanı Erdoğan), Doğu ile Batı ortasında özgüvenli ve başarılı bir istikrar siyaseti yürütüyor.” tabirine yer verildi.
Haberde, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara ile Trump ortasında yapılan görüşmeye Erdoğan’ın uzaktan görüntüyle katıldığı aktarıldı.
Zelenskiy’nin birinci görüşmeler başlamadan evvel Rus müzakere heyetini “sahte” heyet olarak eleştirdiği, Moskova’daki Dışişleri Bakanlığının da Zelensky’yi “palyaço” ve “başarısız” olarak nitelendirdiği belirtilen haberde, “Ancak şimdiden bir kazanan var: Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya ve Ukrayna ortasında mesken sahibi ve arabulucu rolünün keyfini çıkarıyor.” sözleri kullanıldı.
Öte yandan “Putin ve Zelensky ortasındaki çekişmenin sürpriz bir galibi var” başlığını kullanan Focus dergisi de İstanbul’da devlet liderleri ortasında büyük hesaplaşma gerçekleşmemesine karşın Ukrayna’da ateşkes konusundaki hudut harbinin ortasında Erdoğan’ın kendisini kapalı kazanan olarak göstermeyi başardığı yorumunu yaptı.
Aynı vakitte (Türkiye’nin) NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı’na mesken sahipliği yaptığına işaret edilen haberde, “Erdoğan dünya sahnesine geri döndü ve görünüşe nazaran her zamankinden daha güçlü.” değerlendirmesinde bulunuldu.
Haberde, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 3 yılı aşkın müddettir devam eden savaşta arabulucu olarak kendisini vazgeçilmez kıldığı kaydedildi.
BELÇİKA
Müzakereler Belçika basınında da geniş formda yer aldı. Flamanca yayın yapan kamu televizyonu VRT, gelişmeleri Dolmabahçe’den yaptığı canlı yayınla aktarırken, önde gelen Flamanca gazetelerinden De Morgen de anlık bloğundan duyurdu.
Fransızca yayın yapan kamu televizyonu RTBF de Dolmabahçe’de gerçekleşen görüşmelere ait sık sık güncellemeler paylaştı. Tarafların açıklamalarına dair gelişmeler sık sık yayınlanırken, görüşmelerin mümkün sonuçlarıyla ilgili yorumlara da yer verildi. Tarafların 3 yıldan sonra birinci direkt görüşmelerini İstanbul’da yaptığının belirtildiği yayınlarda, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın görüşmelerin açılışında yaptığı “derhal ateşkes” daveti vurgulandı.
Yüksek tirajlı Fransızca gazete Le Soir’de yer alan “Ukrayna’da Savaş: Türkiye diplomatik oyunun merkezinde” başlıklı haberde, “Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ülkesinin Ukrayna müzakerelerinin tekrar merkezi haline geldiği ve bu durumun Türkiye’nin son yıllarda çok artan diplomatik aktivitesini gösterdiği” yazıldı.
BOSNA HERSEK
Bosna Hersek’in en çok okunan haber portallarından Klix, İstanbul müzakerelerini, “İstanbul tarihi bir barış yeri mı olacak?” başlığıyla okuyucularına aktardı.
Haberde, Ukrayna ve Rusya heyetlerinin 3 yılın akabinde birinci kere İstanbul’da toplandığı ve görüşmelere Dışişleri Bakanı Fidan’ın ev sahipliği yaptığı da vurgulandı.
