By Sofranızdan eksik etmeyin, çünkü…
Sadece tükettiğiniz ölçü değil, pişirme yolu de çok önemli!
Dikkat! Riskli besinlerde birinci sırada yer alıyor!
Kansere Karşı 10 Beslenme Önerisi
Kanser günümüzde dünya çapında ve ülkemizde halk sıhhatini tehdit eden en değerli hastalıklardan biri olarak öne çıkıyor. Kalp ve damar hastalıklarından sonra 2’inci en yaygın mevt nedeni olan kanser, her yıl milyonlarca insanın hayatını olumsuz etkiliyor. Kadınlarda en sık görülen kanser tipi göğüs kanseri olurken, erkeklerde akciğer kanseri birinci sırada yer alıyor. Bununla birlikte kolorektal, prostat, mide ve rahim kanserlerinde de bariz bir artış yaşandığı belirtiliyor. GLOBOCAN (Global Cancer Observatory) raporunun bilgilerine nazaran; kanser tanısı alma oranında 2040 yılında yüzde 48 artış görülecek ve yaklaşık 30 milyon bireye yeni kanser tanısı konulacak. Acıbadem Altunizade Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Zeynep Acar, aslında kanser riskinin sağlıklı beslenme ve gerçek hayat üslubuyla yüzde 30-40 oranında azaltılabileceğine dikkat çekerek, “Sağlıklı ve istikrarlı beslenmek, ülkü beden yükünü korumak, tertipli fizikî aktivite yapmak, sigara ve alkol üzere ziyanlı alışkanlıklardan uzak durmak, kanser riskini azaltmanın en tesirli yollarındandır. Doğru besin tercihleri yapmak, pişirme tekniklerine dikkat etmek, işlenmiş ve ziyanlı besinlerden uzak durmak; kanser riskini azaltmada epeyce önemlidir” diyor. Beslenme ve Diyet Uzmanı Zeynep Acar, kanserden korunmak için dikkat etmemiz gereken 10 kıymeti kuralı anlattı; kıymetli teklifler ve ihtarlarda bulundu!
Yemeklerde çoka kaçmayın
Obezite, yalnızca kronik hastalıklarla değil, tıpkı vakitte; meme, kolorektal, özofageal, böbrek, safra kesesi, rahim, pankreas ve karaciğer dahil olmak üzere, birçok kanser çeşidiyle de direkt bağlı oluyor. Yağ dokusunun fazlalığı; bedende östrojen, insülin, insülin gibisi büyüme faktörü-1 (IGF-1) üzere hormonların düzeylerini yükselterek kanser oluşumuna taban hazırlayabiliyor. Ayrıyeten obeziteye bağlı kronik inflamasyon bedendeki hücre hasarını artırarak kanser riskinde artışa sebep oluyor. Bu nedenle, yemeklerde çoka kaçmayarak ülkü beden yükünü korumak; hem genel sıhhat hem de kanserden korunma açısından büyük değer taşıyor.
Sebze ve meyveyi sofranızdan eksik etmeyin
Antioksidanlar, vitaminler, lif ve fitokimyasallar açısından güçlü olan zerzevat ve meyveler hücre hasarını önlemeye yardımcı oluyorlar. Beslenme ve Diyet Uzmanı Zeynep Acar, renkli ve çeşitli sebze-meyve tüketiminin bedenin doğal savunma düzeneklerini güçlendirdiğini vurgulayarak, “Bu tesirleri sayesinde kanserin oluşma riskini azaltmada epeyce kıymet taşımaktadırlar. Günde 5 porsiyon (yaklaşık 400 gram) zerzevat ve meyve tüketiminin kanserden korunmada tesirli olabileceği bilinmektedir. Bilhassa koyu yeşil yapraklı sebzeler, kükürtlü sebzeler, kırmızı-mor meyveler, turuncu renkli zerzevat ve meyveler önerilmektedir” diyor.
Tam tahıllar ve lifli besinlerle bağırsak sıhhatinizi destekleyin
Tam buğday, yulaf ve bulgur üzere tam tahıllar, zerzevat ile meyveler, bağırsak sıhhatini destekleyen lif açısından varlıklı besin kaynaklarını oluşturuyorlar. Günde yaklaşık 25-30 gram lif alımı sindirim sistemini düzenleyerek toksinlerin bedenden atılmasını kolaylaştırıyor. Önerilen ölçülerde lif alımı sindirim sistemini desteklerken, kolon kanseri başta olmak üzere, birtakım kanser tiplerine karşı kollayıcı tesir gösteriyor. Beyaz unlu eserler yerine tam tahıl içeren besinlerin tercih edilmesi lif alımını artırmayı sağlıyor.
En riskli besinlerden uzak durun
Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC) tarafından; sosis, salam ve sucuk üzere işlenmiş etler, “Grup 1 Kanserojen”, yani en riskli besinler olarak sınıflandırıldı. Beslenme ve Diyet Uzmanı Zeynep Acar, “Özellikle bu besinlerin içerdikleri nitrit, nitrat ve yüksek sıcaklıkta sürece sırasında oluşan ziyanlı bileşikler, başta kolorektal kanser olmak üzere, sindirim sistemi kanserleriyle ilişkilendirilmektedir Araştırmalara nazaran, her gün 50 gram işlenmiş et tüketen bireylerde kolorektal kanser riski yaklaşık yüzde 18 oranında artmaktadır” diyor.
Kırmızı et tüketimini sınırlayın
Kırmızı etin yüksek ölçüde ve yanlışlı pişirme usulleriyle tüketilmesi kimi kanser çeşitleriyle ilişkilendiriliyor. Bilhassa haftada 500 gramdan fazla kırmızı et tüketiminin, başta kolorektal kanser olmak üzere, sindirim sistemi kanserlerinin oluşma riskini artırabileceği gösterilmiş. Yüksek ısıda, bilhassa közde yahut mangalda pişirilen etlerde oluşan heterosiklik aminler (HCA) ve polisiklik aromatik hidrokarbonlar (PAH) üzere ziyanlı bileşikler, kanserojen tesir gösteriyor. Beslenme ve Diyet Uzmanı Zeynep Acar, “Dolayısıyla kansere karşı kırmızı et tüketimi sonlandırılmalıdır. Haftada 1-2 defa, haşlama ya da fırınlama üzere sağlıklı pişirme teknikleriyle tüketmek daha güvenlidir” diyor.
Şeker ve rafine karbonhidratlardan kaçının
Aşırı şeker tüketimi obezite riskini artırarak dolaylı yoldan kimi kanser çeşitlerine yer hazırlayabiliyor. Ayrıyeten yüksek glisemik indeksli besinlerin bedende kronik inflamasyonu tetikleyebildiğine dikkat çeken Beslenme ve Diyet Uzmanı Zeynep Acar, “Bu nedenle şekerli içecekler, tatlılar ve beyaz un içeren eserler üzere rafine karbonhidratlardan uzak durulmalı; yerine tam tahıllar, meyve, zerzevat ve doğal karbonhidrat kaynakları tercih edilmelidir” diye konuşuyor.
Doymuş ve trans yağ kullanmayın
Doymuş yağlar (tereyağı, kuyruk yağı üzere hayvansal kaynaklı yağlar) ve trans yağlar (margarin, paketli atıştırmalıklar, kızartılmış fast food ürünleri) çok tüketildiklerinde bedende iltihaplanmayı artırarak birtakım kanser cinslerine taban hazırlayabiliyor. Bunun bilakis, Omega-3 yağ asitlerinin inflamasyonu azaltarak bilhassa göğüs ve prostat kanserine karşı hami tesirleri olduğu saptanmış. Ayrıca araştırmalar, Akdeniz tipi beslenmede yaygın olarak kullanılan zeytinyağı, ceviz ve avokado üzere sağlıklı yağ kaynaklarının kanser riskini azaltmada destekleyici olduğunu ortaya koyuyor.
Yüksek ölçüde tuz ve tuzlu besinler tüketmeyin
Turşu, hazır çorbalar, işlenmiş atıştırmalıklar ve salamura besinler çok sodyum içeriyorlar. Çok tuz tüketimi de bilhassa mide kanseri riskini artırabiliyor. Etiket okuma alışkanlığı kazanmak, işlenmiş besinleri azaltmak, yemekleri tuz yerine limon, baharat ve sarımsak üzere doğal aromalar ile lezzetlendirmek; hem genel sıhhat hem de kanserden korunma açısından kıymet taşıyor. Dünya Sıhhat Örgütü; günlük tuz tüketimini, yaklaşık bir çay kaşığına denk gelen 5 gramla sonlandırmayı öneriyor.
Besinlerin pişirme formülüne dikkat edin
Kızartma, közleme ve yüksek ısıda pişirme yolları kansere neden olabilecek ziyanlı bileşiklerin oluşmalarına yol açabiliyor. Beslenme ve Diyet Uzmanı Zeynep Acar, özellikle etlerde kömürleşmenin kanser riskini artırdığı ikazında bulunarak, “Bu nedenle haşlama, buğulama, fırınlama ya da ızgarada yanmadan pişirme üzere daha sağlıklı teknikler tercih edilmelidir. Birebir vakitte yiyecekleri çok karartmamak, kömürleşmiş kısımları tüketmemek ve pişirme müddetine dikkat etmek, kanser riskini azaltmak açısından önemlidir” diyor.
Alkolü büsbütün bırakın
Alkol, başta karaciğer, göğüs, yemek borusu ve kolon kanseri olmak üzere, birçok kanserle alakalı oluyor. Her seviyede alkol tüketimi kanser riskini artırıyor; inançlı bir alt hudut belirtilmiyor. Uluslararası Sıhhat Otoriteleri, kanserden korunmak için alkolün büsbütün bırakılmasını öneriyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
