By
Çözüm platformu Şikayetvar, meskende ek iş ilanlarıyla ilgili kendilerine gelen şikayetleri derledi. Platform, ‘evde sabun paketleme’, ‘evde toka dizme’, ‘evden ek gelir fırsatı’ üzere ilanlarla başlayan dolandırıcılık şikayetlerinin 33 binin üzerine çıktığını duyurdu.
Platform tarafından yapılan açıklamaya nazaran, dolandırıcılar, meskenden çalışarak gelir elde etmek isteyen kullanıcıları sömürerek önemli mağduriyetlere yol açıyor. Bilhassa Instagram ve Facebook üzerinden yayılan ilanlar; ‘Haftada 10 bin TL kazanç’, ‘Devlet dayanaklı paketleme işi’ ve ‘Ev hanımlarına özel gelir fırsatı’ üzere vaatlerle dikkat çekiyor. Şık görseller, kurumsal bir lisan ve profesyonelce hazırlanmış içeriklerle oluşturulan bu sayfalar, kullanıcıları kayıt formu doldurmaya yönlendiriyor. T.C. kimlik numarası, adres ve IBAN bilgileri isteniyor. Müracaatın akabinde ise kapora ödemesi talep ediliyor.
Platformdan yapılan açıklamada şu bilgilere yer verildi:
“Bu dolandırıcılık teşebbüslerinin neredeyse tamamı kapora ödemesiyle başlıyor. İlanlarda ‘başvurunuz onaylandı’ denilerek kullanıcıdan ortalama 550 TL kapora isteniyor. Ödeme yapıldıktan sonra ise kullanıcılar ya engelleniyor ya da ‘kargo fiyatı, sigorta bedeli, vergi sarfiyatı ve depozito bedeli’ üzere yeni masraf kalemleri çıkarılıyor. Ödemeyi reddeden kullanıcılarsa bu defa ‘sözleşmede cayma bedeli var’ denilerek tehdit ediliyor. Şikayetlere nazaran talep edilen cayma bedelleri 15 bin TL’den başlayıp, 300 bin TL’ye kadar çıkabiliyor. Kimi şikayetlerde, form doldurulurken verilen kimlik bilgileri kullanılarak kullanıcı ismine hesap açıldığı da bildiriliyor. Kapora iadesi için daha yüksek bedeller istenmesi ve mağdurların tehdit edilmesi ise başka dikkat çeken mağduriyetler ortasında yer alıyor. Şikayetlerin yüzde 60’ı ödeme ve kapora taleplerini, yüzde 15’i tehdit ve baskı bildirilerini, yüzde 10’u ise kimlik hırsızlığı olaylarını kapsıyor. 2024 yaz aylarında doruğa ulaşan bu şikayetlere her geçen gün yenileri eklenmeye devam ediyor.”
Platform dolandırılma sistemlerini ve en çok şikayet edilen hususları şöyle sıraladı:
“Şikayetvar’a ulaşan kullanıcı yorumlarına nazaran bu dolandırıcılık sisteminde izlenen adımlar çoğunlukla emsal:
Instagram’da geçersiz ilan yayınlanıyor.
WhatsApp üzerinden irtibata geçiliyor.
Şahsi IBAN bilgisi veriliyor.
Ödeme yapıldıktan sonra kullanıcı engelleniyor.
Verilere nazaran dolandırıcılar, sayfalarında kurumsal bir izlenim oluştursa da ödeme talep ettiklerinde kullanıcıları şahsi IBAN hesaplarına yönlendiriyor, yorumları kapatıyor yahut siliyor, daima ‘son gün’ ya da ‘son şans’ baskısıyla kullanıcıları ikna etmeye çalışıyor.
Şikayetvar, kullanıcıların bu tıp dolandırıcılıklardan korunması için şu ikazlarda bulunuyor:
Hiçbir patron, işe başlamadan para talep etmez.
Instagram ve WhatsApp üzerinden gelen teklifler büyük ölçüde emniyetli değildir.
Kimlik ve IBAN bilgileri paylaşılmadan evvel şirketin varlığı e-Devlet, İŞKUR yahut Ticaret Sicili üzerinden kesinlikle denetim edilmeli.
Dolandırıcılık durumunda polis ve savcılığa başvurulmalı, banka ile bağlantıya geçilmeli ve tecrübeler Şikayetvar üzere platformlarda paylaşılmalı.”
Konuya dair Şikayetvar’a yansıyan birtakım şikayetlerse şöyle belirtildi:
‘EK İŞ HAYALİM 18 BİN TL’LİK DOLANDIRICILIĞA DÖNÜŞTÜ’
“Evde ek iş olarak sabun, anahtarlık, toka ve çorap paketleme işleri için internet üzerinden müracaat yaptım. 450 TL kapora yatırdım, daha sonra kargo fiyatı olarak 4 bin 752 TL yatırmamı ve 90 saniye içinde iade edileceğini söylediler. Onu da yatırdım, gerisinden fatura bedeli olarak 13 bin 952 TL fiyat çıkardılar. Yatıramayacağımı belirttim, daha öncesinden çıkacak fiyatlar hakkında bilgi vermediler. İmkanımın olmadığını belirttim. İş başvurusu sırasında adımı, soyadımı, konut adresimi, IBAN’ımı ve telefon numaramı içeren ferdî bilgilerimi gönderdim. Bu tarihten itibaren, kimlik ve ferdî bilgilerimle rastgele bir hesap açılırsa yahut bir süreç yapılırsa, benim ıslak imzam ve isteğim olmadan yapılan rastgele bir süreçten hiçbir formda sorumluluk kabul etmediğimi belirtmek isterim.”
‘CAYMA BEDELİ OLARAK 84 BİN 770 TL TALEP ETTİLER’
“Instagram üzerinden gördüğüm meskende sabun paketleme işi için WhatsApp üzerinden irtibata geçip bilgi almak istedim. Birinci olarak kapora fiyatı ismi altında 500 TL yatırmam istendi. Hesaba 500 TL yatırdım. Yeni üye olduğum için kargo fiyatı ödemesinin adres arası üzere sebeplerle kargo ve gelir vergisi ismi altında 3 bin TL yatırmam istendi. Bu paranın yatırdıktan 90 saniye sonra geri ödeneceği söylendi. Buna inanmayıp parayı yatıramadığımı söyledim, onlar da bana birilerinden borç almamı söylediler. Attığım paranın iadesini istedim. Bu etapta ‘İş iptalinde yasal prosedür uygulanır. Sipariş verip iptal edemezsiniz. Verilen siparişleri teslim alıp teslim etmeniz gerekmektedir. Sonrasında işe devam etme zaruriliği yoktur. Aksi takdirde tarafınıza cayma bedeli 84 bin 770 TL yansıtılmaktadır. Göndermiş olduğunuz 500 TL dekontundaki açıklama, eser kodu olup sipariş vermiş olduğunuza dair kanıttır’ denildi. Benden habersiz adımı, soyadımı, adresimi ve telefonumu, IBAN bilgilerimi kullanarak yapılan ya da yapılacak olan hiçbir resmi süreci, ticari maksatlı alım, satım, kira, kefil, kredi, borçlanma, ödeme, iş paydaşlığı, mutabakat, mukavele ve bütün resmi süreçleri asla onaylamıyorum, tüm yasal haklarım gizli kalmak kaydı ile hiçbir borcu mutlaka kabul etmiyorum.”
‘450 TL KAPORA VERDİK, 178 BİN TL CAYMA BEDELİYLE TEHDİT EDİLDİK’
” Konya’da paketleme firmasına ilişkin iş için ödediğimiz ön para 450 TL’nin iadesini istiyorum. Paketleme için yasal çalıştıklarını bildiren firma evvel kaporayı alıp çabucak gerisinden 4 bin 720 TL kargo fiyatı talep etti. Ayrıyeten bu fiyatı ödeyemeyeceğimizi söylediğimizde yıllık 178 bin TL+KDV cayma bedeli ile avukata yönlendireceği tehdidini belirtti. 2 bin adet çorap faturası kesip Denizli’de bir arkadaşımıza gönderi oluşturmuşlar. Biz bu firmanın baskısından rahatsız olduk. Aldatıcı tutumu hissettik. İnandırıcı gelmedi rahatsız olduk. Islak imzalı kontratımız yok kurgu yaparak yanıltma peşindeler.”
