By
MİLLİ İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanlığı, Osmanlı’nın hakimiyetinden çıkan Orta Doğu topraklarını manda idaresi altına alan İngiltere’nin, bölgede yürüttüğü faaliyetlere ait 14 Eylül 1944 tarihli bir istihbarat raporu paylaştı.
MİT Başkanlığı’nın web sitesinde yer alan ‘Özel Koleksiyon’ albümünde, İngiliz istihbaratçı John Philby’in periyodun Mavera-i Ürdün Emirliği’nde yürüttüğü çalışmalara ait 14 Eylül 1944 tarihli istihbarat raporu yayımlandı. Raporda, İngiltere’nin Osmanlı devletinin hakimiyetinden çıkan Orta Doğu topraklarındaki faaliyetleri deşifre edildi. İngiliz istihbaratçı, seyyah, müellif, kaşif ve siyaset adamı John Philby, Müslüman olduktan sonra bilinen ismiyle Abdullah Philby’in (1885-1960), Mavera-i Ürdün’deki faaliyetlerine raporda yer verildi. Raporda, Philby’in yaptığı faaliyetlerin o devir Ürdün Buyruğu olan Buyruk Abdullah’ın Suriye’ye kral yapılmaya çalışıldığı yer aldı.
Adana Merkez Amirliği’ne ilişkin 14 Eylül 1944 tarihli istihbarat raporunda şu sözler yer aldı:
“Maverayıürdün’deki İngiliz müsteşarı ve İntelijans Servisi’nin tanınmış bir şahsiyeti olan Mister Abdullah Filbi, geçen hafta Beyrut’a gelmiş ve dostu Profesör Oliver’in Rasülmetin’deki evine konuk olmuştur. Kelamı geçen; birkaç sefer Aliye’ye gelmiş, burada bulunan Maverayıürdün Emniyet Müdürü Abdülkadir El-Cündi ve İngiliz elemanlarından Şibli Bişara ve kardeşi Vasıf Bişara ile toplantılar yapmıştır. Öğrendiğime nazaran; Şibli Bişara, İntelijans Servis’nin yakın şarktaki önemli bir elemanıdır. İngilizlerin büyük itimadını haiz bulunan bu adamın sık sık Bağdat’a gittiği ve avdetinde İngiliz istihbarat subaylarından Kolonel Sterling ile Beyrut’un Senjorj Oteli’nde temaslar yaptığı görülmüştür. Bu adamla birlikte Abdullah Filbi’nin yaptığı faaliyetin, Buyruk Abdullah’ın Suriye’ye kral yapılmasını istihdaf ettiği varsayım olunmaktadır.”
