Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Aksakallar Kurulu 17. Toplantısı, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin (KKTC) Girne kentinde başladı.
Girne’de bir otelde düzenlenen toplantıya, TDT Aksakallar Konseyi Başkanı Binali Yıldırım, TDT Genel Sekreteri Kubanıçbek Ömüraliyev, mesken sahibi olarak KKTC Aksakalı İsmail Bozkurt, Azerbaycan Aksakalı Hasan Hasanov, Kazakistan Aksakalı İkram Adırbek, Kırgızistan Aksakalı Apas Dzhumagulov, Özbekistan Aksakalı Sadıkcan Turdiyev, TDT yetkilileri ve farklı kurum temsilcileri katıldı.
Yıldırım, burada yaptığı konuşmada, toplantının KKTC’de yapılmasının farklı manası olduğunu vurgulayarak, buranın Semerkant Tepesi’nde TDT’nin gözlemci üyesi olduğunu söyledi.
KKTC’nin o vakitten beri teşkilat içerisinde gözlemci üye olarak faaliyetlerini sürdürdüğüne dikkati çeken Yıldırım, birebir vakitte havacılık, uzay ve teknoloji şenliği TEKNOFEST’e konut sahipliği yaptığını hatırlattı.
TEKNOFEST’in Türkiye’nin teknoloji, yapay zeka ve savunma endüstrisi konusunda “nereden nereye geldiğini” açık halde gösterdiğine işaret eden Yıldırım, Aksakallar heyeti olarak dün bu aktifliğin açılışına katıldıklarını ve coşkuya ortak olduklarını aktardı.
Yıldırım, dün heyet olarak KKTC Dışişleri Bakanı Tahsin Ertuğruloğlu ile görüştüklerini, burada gayeler ile projeleri kıymetlendirme imkanı bulduklarını lisana getirdi.
Türk dünyasının ortak yolculuğu
Konsey Başkanı Yıldırım, “Bugün burada Türk dünyasının ortak seyahatine yeni bir güç ve ivme katmak için toplandık.” sözünü kullandı.
Yıldırım, Türk dünyasının daha da güçlenmesi, ekonomik entegrasyonun, sürdürülebilir kalkınmanın, dijital geleceğin ehemmiyetine değinmek için “Herkes için güvenlik” temasıyla düzenlenen Bişkek Doruğu’nda, Türk dünyasının 2040 vizyonunu gerçekleştirecek 16 farklı muahede ve kararların imzalandığını vurguladı.
Orta Koridor’un güçlendirilmesinin değerine işaret eden Yıldırım, Doğu ile Batı ortasındaki ticaretin hangi yollardan gideceğinin değerli olduğunu, bu mevzuda vakit ve maliyet açısından Orta Koridor’un ön plana çıktığına dikkati çekti.
Binali Yıldırım, Orta Koridor’un tarihi değerinin de altını çizerek yolun geçmişte farklı isimlerle kullanıldığını ve Türk devletleri ailesindeki tüm ülkelerin güzergahta yer aldığı bilgisini paylaştı.
Refahın daha da artırılması ve Türk devletlerinin ekonomik entegrasyonunun güçlenmesinin Orta Koridor’un aktif kullanılmasından geçtiğini belirten Yıldırım, koridorun ayrıyeten Doğu-Batı sınırındaki güç güvenliğini de teminat altına alan bir güzergah olduğunu kaydetti.
Pazar etrafında yer alan TDT üyelerinin güçlü doğal gaz ve hidrokarbon yataklarına sahip olduğunu hatırlatan Yıldırım, son yıllarda iklim değişikliğinin oluşturduğu aksiliklerin gitgide hissedilir hale geldiği değerlendirmesini yaptı.
Yıldırım, Azerbaycan’ın başşehri Bakü’de yapılan Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Kontratı 29. Taraflar Konferansı’nda (COP) iklim değişikliğine yönelik konuların ayrıntılıca ele alındığını söyledi.
TDT’nin 20-22 Mayıs’ta Gayriresmi Önderler Tepesi’ni Macaristan’ın başşehri Budapeşte’de yapacağını anımsatan Yıldırım, “Orada da kimi gelişmelere şahit olacağız. Özbekistan’ın Türk Kültür ve Miras Vakfına üyeliği, Türkmenistan’ın Türk Akademisi ve Türk Kültür Miras Vakfına gözlemci üyeliği üzere kıymetli kararları, Budapeşte gayriresmi doruğunda almış olacağız.” diye konuştu.
Yıldırım, Budapeşte’de yapılan 16. Aksakallar toplantısı ve bugünkü toplantıda alınacak kararların, ekimde Azerbaycan’da gerçekleştirilecek başkanlar doruğunda, Türk dünyasının devlet başkanlarına takdim edileceğini lisana getirdi.
Ortak alfabe çalışmalarının da tamamlandığını hatırlatan Yıldırım, 34 harften oluşan ortak alfabenin hayata geçmesi için üye devletlere gerekli bildirimin yapıldığını tabir etti.
Yıldırım, bugün gündemde olan öteki hususların yanı sıra ortak Türk tarihinin tekrar kapsamlı halde ele alınması ve varoluş vaktinden bugüne kadar külliyen bütün paydaşların kabul edebileceği ortak tarihin yazılmasının gelecek nesillere olan sorumluluğun bir gereği olduğunu aktardı.
Binali Yıldırım, “(Toplantı) Bu, bilhassa son vakitlerde Kuzey Kıbrıs yahut Güney Kıbrıs üzerinden teşkilatımıza ve üyelerimize yapılan tezviratlara da bugün Kuzey Kıbrıs’ta, Türk Devletleri Teşkilatının kıymetli bir organı aksakallar toplantısının yapılması, en hoş ve en açık yanıtı.” dedi.
Basına kapalı devam eden toplantıda, evvelki toplantıların kıymetlendirilmesi, TDT’nin faaliyetleri, yeni yol haritaları, öbür toplantının yeri, ortak alfabe, ortak tarih ve düşük irtifa uydu altyapısı üzere bahislerin ele alınması öngörülüyor.
Aksakallar Kurulu, Kurucu Nahçıvan Mutabakatı çerçevesinde Tepe ve Dışişleri Bakanları Toplantısı’ndan sonra Teşkilatın 3. en üst seviye değerli organı. Bu organın 17. toplantısının KKTC’de yapılıyor olması hayli kıymetli olarak bedellendiriliyor.