By Cumhurbaşkanlığı Yatırım ve Finans Ofisi Başkanı Ahmet Burak Dağlıoğlu, oyun dalının milyar dolar değerlemeye ulaşan şirketlerle birlikte herkesin dikkatini çeken bir alan haline geldiğini belirterek, “E-ticaret, dağıtım hizmetleri, finansal teknolojiler üzere alanları çok konuşuyoruz ancak önümüzdeki devirde yapay zeka, biyoteknoloji ve sıhhatle ilgili alanları daha fazla konuştuğumuz periyotlar olacak.” dedi.
Dağlıoğlu, İstanbul Finans Merkezi’nin katkılarıyla hazırlanan Anadolu Ajansı (AA) Finans Masası’nda gündeme ait değerlendirmelerde bulundu ve soruları yanıtladı.
Dijital ekosistemin içerik bakımından çok geniş bir alan olduğunu lisana getiren Dağlıoğlu, bu kapsamın hem klasik şirketlerin dijital dönüşüm yatırımlarını hem de teknoloji girişimciliğinin finanse edilmesini içerdiğini söyledi.
Cumhurbaşkanlığı Yatırım ve Finans Ofisi olarak bilhassa teknoloji girişimcilerinin finansmana erişimini sağlama konusunda çok faal çalıştıklarını tabir eden Dağlıoğlu, birebir vakitte bu teşebbüslerin global ölçekte rekabet edebilmesi için geliştirdikleri eser ve hizmetlerin milletlerarası arenada temsiline dayanak verdiklerini anlattı.
Türkiye’nin, pandemi öncesi periyotta 100 milyon dolar civarında erken kademe teknoloji yatırımları yapılan bir ülke olduğunu hatırlatan Dağlıoğlu, şunları kaydetti:
“Bu yatırımların süreç ayrıntılarına baktığımızda, büyük oranda teknolojiye yatırım yapan milletlerarası teşebbüs sermayesi fonlarının Türkiye’de etkin olarak yer aldığını görüyoruz. Fakat bilhassa Sermaye Piyasası Heyeti’nin 2014-2015 yıllarında alternatif yatırım enstrümanlarını geliştirmesiyle birlikte, yerli teşebbüs sermayesi fonlarının da kurulmaya başladığını gözlemliyoruz. Pandemi ve sonrasındaki devirde hem Türkiye’deki teşebbüs sermayesi fonlarının, yani Sermaye Piyasası Kurulu mevzuatı kapsamında kurulan yerli teşebbüs sermayesi fonlarının, hem de milletlerarası fonların bu ekosisteme artan bir ilgiyle yöneldiğini görüyoruz. Çok kabaca söz ettiğimiz bir sayı var. Pandemi sonrası devirde bu erken etap teşebbüslere, yani teknoloji teşebbüslerine yapılan toplam yatırım yaklaşık 5 milyar dolar düzeyinde. Elbette burada kimi süreçleri bilhassa ön plana çıkarıyoruz. Örneğin Getir üzere çok büyük süreçler kelam konusu. Fakat geçtiğimiz yılın bilgilerine baktığımızda, neredeyse milyar dolara yakın yatırım öbür şirketlere yapılmış durumda, Getir’in hissesi daha da hudutlu. Bu da aslında ekosistemin sağlıklı biçimde büyüdüğünü ve fonlamaya erişim sağladığını gösteriyor.”
“Türkiye’deki melek yatırımcı sayısı da aşikâr bir hacme ulaştı”
Dağlıoğlu, her vakit daha güzelinin mümkün olduğunu, daha çok çalışmak gerektiğini vurgulayarak, “Doğru yoldayız, bölüm paydaşlarımızla daha çok çalışarak bu dalı büyütmemiz gerekiyor.” dedi.
Girişim sermayesi fonlarının, topladıkları yatırımlar hakkında da bilgi veren Dağlıoğlu, şunları söyledi:
“Geçtiğimiz yıllarda hem Türkiye’nin sermaye piyasaları mevzuatı çerçevesinde hem de o memleketler arası yapılar aracılığıyla Türkiye’ye yönelik toplanan fonları da dahil ettiğimizde 2,7 milyar dolarlık bir sermayenin toplandığını görüyoruz. Bu çok değerli. Genelde bu fonlar 2-4 yıl içerisinde yatırıma dönüştürülür, sonrasındaki yıllarda ise çıkış yapılır. Bu işin bir döngüsü vardır. Yani şu anda yatırımcıların elinde topladıkları paralar, fonlar, kaynaklar var. Bunları ya geçtiğimiz yıllarda yatırıma dönüştürdüler ya da önümüzdeki yıllarda dönüştürmeye devam edecekler. Bu, bizim için ümit verici gelişmelerden biri. Burada doğal ki kamunun muvaffakiyet odaklı siyasetlerinin da tesiri var. Yatırımcılar çok farklı ölçeklerde faaliyet gösteriyor. Melek yatırımcıların da Türkiye’de bulunduğundan emin olmak gerekiyor. Türkiye’deki melek yatırımcı sayısı da aşikâr bir hacme ulaştı.”
“Derin teknolojiler alanında Türkiye’nin ismini daha çok duyacağız”
Dağlıoğlu, Türkiye Varlık Fonu’nun da teşebbüs sermayesi fonlarına yatırım yapmaya başlamasının kıymetli bir gelişme olduğunu lisana getirerek, bu durumun ekosisteme önemli katkı sağladığını söyledi.
Uluslararası yatırımlarda derin teknolojiler alanında kıymetli gelişmeler yaşandığına işaret eden Dağlıoğlu, bahsettikleri dikey alanlar ortasında oyun kesiminin herkesin ilgisini çeken alanlardan biri olduğunu, bu bölümde milyar dolar değerlemeye ulaşan şirketler bulunduğunu hatırlattı.
Dağlıoğlu, “E-ticaret, dağıtım hizmetleri, finansal teknolojiler üzere alanları çok konuşuyoruz lakin önümüzdeki devirde yapay zekayı, biyoteknolojiyi, sıhhatle ilgili alanları daha çok konuştuğumuz periyotlar olacak. Bu alanlarda Sanayi Bakanlığımızın sağladığı kaynakla, TÜBİTAK BiGG Fonu ile çok sayıda süreç yapıldı. Yatırımlar küçük ölçekli olsa da çok sayıda şirkete yatırım yapılmış oldu. Geçen yıl bu yoğunluk yaşandı, bu yıl da gibisi bir trendin devam ettiğini görüyoruz. Önümüzdeki yıllarda derin teknolojiler alanında da Türkiye’nin ismini daha çok duyacağımızı ümit ediyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
“Bu topraklar, yatırımcılar için her vakit bir bedel önerisi vadetmiştir”
Ahmet Burak Dağlıoğlu, “Dünyanın İrtibat Noktası” kampanyası başta olmak üzere hayata geçirdikleri kampanyaların içeriği ve tesiri hakkında da bilgi verdi.
Kampanyaların ülkeler açısından ehemmiyetine ve Türkiye’yi tanıtmak ismine bu alana verdikleri ehemmiyete değinen Dağlıoğlu, Türkiye’nin marka konumlamasını hakikat yapmak için çalıştıklarını söyledi.
Osmanlı devrinden bu yana Türkiye’de memleketler arası yatırımcıların bulunduğunu, bu alandaki kıssanın geçmişe dayandığını belirten Dağlıoğlu, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Osmanlı periyodundan bu yana Türkiye’de memleketler arası yatırımcıların olduğunu biliyoruz. Hatta bunu Cumhuriyetimizin 100. yılı vesilesiyle ‘Türkiye Yüzyılı’nda Memleketler arası Direkt Yatırımlar’ ismini verdiğimiz bir kitapla ortaya koyduk. Artık Türkiye’nin ikinci yüzyılına girerken, Türkiye Yüzyılı’nı tıpkı vakitte ‘Yatırımın Yüzyılı’ yapma gayemiz var. Lakin nerede olduğumuzu da hakikat anlamamız gerekiyor. Geniş bir perspektiften değerlendirdiğimizde, Türkiye, yani bu topraklar, yatırımcılar için her vakit bir paha önerisi vadetmiştir. Uzun vadeli perspektifte aşikâr bir hacme ulaşmıştır lakin asıl hareketin 2003 yılından sonra Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğindeki dönemde başladığını görüyoruz. Bu süreçteki en büyük motivasyonlardan biri ıslahat yapabilme kabiliyetidir. Siyasi istikrarla birlikte Türkiye’nin ıslahat yapma kapasitesinin artması, yatırımların en değerli itici güçlerinden biri olmuştur.”
“Türkiye, dünya genelindeki şoklardan en süratli toparlanan ülkelerden biri”
Yatırımcılarla yapılan görüşmeler ve mülakatlar aracılığıyla Türkiye’nin sunduğu bedelleri anlamaya çalıştıklarını lisana getiren Dağlıoğlu, Türkiye’nin en değerli özelliklerinden birinin dinamik, güçlü, süratli büyüyen ve krizlere güçlü bir iktisada sahip olması olduğunu vurguladı.
Dağlıoğlu, Türkiye’nin, dünya genelindeki tüm şoklardan sonra en süratli toparlanan ülkelerden biri olduğunu belirtti.
Yatırımcılar açısından Türkiye’nin uzun vadeli yıllık ortalama büyüme sayılarındaki muvaffakiyetinin etkileyici olduğunu aktaran Dağlıoğlu, “Tabii ki Hindistan ve Çin’in öyküsü başka, onların nüfusu ve ölçeği farklı. Lakin bizim muadilimiz ekonomilerde bu kadar güçlü bir büyüme öyküsü yok. Bir öteki bahis da yatırımcılardan sıkça duyduğumuz Türkiye’nin yetenek havuzu, buradaki uzman insan kaynağı. Bu yalnızca bir pazar problemi değil, üretim kapasitesini ve yeni şeyler ortaya koyma gücünü gösteren bir öge. Ayrıyeten sıklıkla lisana getirilen bir başka özellik ise Türkiye’nin çok esnek ve çevik bir iş gücüne sahip olması.” sözlerini kullandı.
Bu çerçevede Türkiye’nin stratejik pozisyonunun da kıymetli bir avantaj sağladığını bildiren Dağlıoğlu, Türkiye’nin üç kıtanın ötesine geçen bir irtibat ve erişim gücüne sahip olduğunu kaydetti.
Türkiye’de yapılan altyapı ve üstyapı yatırımlarının da yatırımcılar için değerli bir etken olduğuna dikkat çeken Dağlıoğlu, şöyle konuştu:
“300 milyar dolara yakın yatırımdan bahsediyoruz, bu lisana kolay. Bu yatırımlar Türkiye’ye çok önemli lojistik imkanlar, güçlü bir güç altyapısı, sağlam bir sıhhat ve eğitim altyapısı ile birlikte dijital altyapı sağladı. Bu da Türkiye’nin global ölçekteki rekabetçiliğine en büyük katkı sağlayan ögelerden biri oldu. Bir öbür değerli öge ise başarılı memleketler arası diplomasi ile oluşturduğumuz geniş pazar. Fizikî altyapımız sayesinde 4 saatlik uçuş aralığında 1,3 milyar kişilik bir nüfusa erişimden bahsediyoruz. Bizim oluşturduğumuz mutabakatlarla yatırımcıya sunduğumuz yalnızca iç pazar değil, bunun ötesinde çok daha büyük bir pazardan kelam ediyoruz. Şu anda 85 milyonluk bir iç pazardan bahsediyoruz ancak Avrupa Birliği ile birlikte 30 hür ticaret muahedesi imzalamış durumdayız. Bunların 26’sı etkin, 4’ü ise hayata geçme sürecinde. Ayrıyeten müzakere kademesinde olanlar da var. Hayata geçmiş Özgür Ticaret Anlaşmaları, Gümrük Birliği ve Türkiye’nin iç pazarını bir ortaya getirdiğimizde toplamda 1 milyarlık bir nüfusa erişim sunuyoruz.”
“Türkiye artık çok farklı ülkelere ihracat yapabilen bir ülke”
Türkiye’nin yatırımcılar için çok kıymetli avantajlar sunduğunu anlatan Dağlıoğlu, yatırımcılardan aldıkları geri bildirimleri süratlice kampanyalara dönüştürdüklerini söyledi.
Dağlıoğlu, geçmişte gerçekleştirdikleri kampanyalar ve bunların hayata geçirilme süreçleri hakkında bilgi vererek, şunları kaydetti:
“Dünyanın ilişki noktası pozisyonunda olduğumuzu düşünüyoruz ve gelecek vizyonumuz artık daha global bir ekonomik aktör olma istikametinde. İstanbul Finans Merkezi’nin burada global bir İslami finans merkezi, bir iştirak finans merkezi olabileceği konuşuluyor. Türkiye artık çok farklı ülkelere ihracat yapabilen bir ülke pozisyonunda. Türkiye’deki milletlerarası şirketler, bilhassa dünyanın dört bir yanı için AR-GE faaliyetleri yürütüyor. Buradaki lojistik merkezlerini kullanarak global lojistik planlamalarını gerçekleştiriyorlar. Bu bağlamda biz de ‘Dünyanın İlişki Noktası’ savıyla bir kampanya başlattık. Geçtiğimiz yılın eylül ayında bu kampanyanın lansmanını gerçekleştirdik. O tarihten bu yana da farklı mecralarda bu kampanyayı sürdürmeye devam ediyoruz.”
Sosyal medya üzerinden yürütülen çalışmalar sayesinde kampanyanın sonuçlarını daha rahat ölçebildiklerini lisana getiren Dağlıoğlu, yatırımcı ilgisinin artması, daha fazla alanda ve bölümde yatırımların çoğalmasının, kampanyanın muvaffakiyetle ilerlediğinin bir göstergesi olduğunu söyledi.
“2026 yılı için, 20. yıl temasıyla Türkiye’yi anlatacağımız tanıtım çalışmalarına başladık”
Cumhurbaşkanlığı Yatırım ve Finans Ofisi’nin 2026 yılında 20. yılını kutlayacağına işaret eden Dağlıoğlu, bu çerçevede yürüttükleri hazırlıkları da anlattı.
Artık olgunlaşmış bir kurum olarak, dünyadaki muadil kurumlarla sık sık deneyim paylaşım programları gerçekleştirdiklerini vurgulayan Dağlıoğlu, geride kalan 20 yılda Türkiye’nin yatırım çekme serüvenine tanıklık ettiklerini söz etti.
Dağlıoğlu, 2026 yılı için bu kapsamda tanıtım çalışmalarına başladıklarını belirterek, 20. yıl temasıyla Türkiye’yi, vizyonunu, gelecekte gitmek istediği istikameti, yatırımcılara sunduğu imkanları ve Türkiye’den ulaşabilecekleri pazarları anlatacakları özel bir çalışma yürüteceklerini söyledi.
Türkiye’nin tedarik zincirinde etkin rol oynadığı muhakkak kesimlerde, dünyanın önde gelen platformlarında ve etkinliklerinde yer alarak ülkeyi tanıttıklarını kaydeder Dağlıoğlu, konuşmasını şöyle tamamladı:
“Dijital iktisat tarafında da biraz evvel bahsettiğim üzere, girişimcilerimizi götürdüğümüz milletlerarası arenalar ve mecralarla bu çalışmalarımız sürecek. 2026 yılı, Türkiye’nin 2003 yılından bu yana neler başardığını hatırlatacağımız ve yatırımcıların geleceğe yönelik vizyonumuzu daha düzgün anlamasını sağlayacağımız bir fırsat olacak. Unutmayalım ki yatırımcılar, her vakit söylediğimiz üzere geleceğe yatırım yapan beşerler. Geçmişi referans alarak, o gelecek perspektifini kendilerine anlatacağımız bir fırsat olacak. 20. yılımızda bu özel çerçeveden bakacağız. Bu aslında her yıl yaptığımız bir dizi aktiflik, buna yalnızca yeni bir perspektif eklemiş oluyoruz. Bu gücümüzü bütün takım arkadaşlarımızla birlikte 20. yılımızda da sürdüreceğiz. Sonraki yıllarda da tıpkı motivasyon ve heyecanla çalışmaya devam edeceğiz. Son periyotta altını çizerek vurguladığımız bildirimiz şu; Türkiye, dünyanın ilişki noktasında yer alan ve tüm yatırımcılara fırsatlar sunan bir ülke. Bu bildirimizi herkese ulaştırmaya, iletmeye devam edeceğiz.”
(Bitti)
