By Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın “2030 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi” kapsamında derlenen bilgilere nazaran, endüstride otomasyonun süratle yaygınlaşması ve aygıtlar ortası ilişkinin artmasıyla birlikte, siber tehditler de önemli bir güvenlik gündemi haline geliyor. Artan risklere karşı, bilhassa endüstriyel otomasyon sistemlerinin dış müdahalelere karşı korunması ve kritik dataların teminat altına alınması hayati kıymet taşıyor.
Bu çerçevede, yerli imkanlarla geliştirilecek siber güvenlik tahlillerinin, sırf dijital altyapıyı korumakla kalmayıp, tıpkı vakitte Türkiye’yi dijital dönüşüm sürecinde global ölçekte güçlü bir oyuncuya dönüştürmesi hedefleniyor.
KONUMDAN VAKTE: TÜRKİYE’NİN UZAYDAKİ GÜCÜNÜ ARTIRACAK SİSTEM
Türkiye’nin stratejik teknolojilerde dışa bağımlılığını azaltma ve uzaydaki aktifliğini artırma vizyonu doğrultusunda, GPS gibisi global sistemlere alternatif sunacak olan Bölgesel Konumlama ve Zamanlama Sistemi hayata geçiriliyor. Bu sistem sayesinde Türkiye, kendi uyduları üzerinden hassas pozisyon, navigasyon ve zamanlama dataları sağlayabilecek.
Sistem; askeri güvenlikten sivil bağlantıya, akıllı ulaşım ağlarından hassas tarım uygulamalarına kadar pek çok alanda kilit roller üstlenecek. Bu kapsamda, ön fizibilite çalışmalarından atomik saat üretimine, mevcut sistemlerin dayanıklılığını artırmaya kadar bir dizi kritik adım atılıyor. Ayrıyeten, Uydu Tabanlı Uygunlaştırma Sistemi ve nihayetinde Bölgesel Uydu Konumlama Sisteminin kurulması hedefleniyor.
Bu vizyon doğrultusunda, TÜBİTAK Ulusal Metroloji Enstitüsü ile Türkiye Uzay Ajansı’nın ortak çalışmasıyla geliştirilen rubidyum atomik saatin prototipi, uzay şartlarına uygunluk testlerinden geçiriliyor. Birebir vakitte, küp uydu tasarımı tamamlanmış durumda ve alt sistemlerin üretimi ile tedarik süreçlerine geçilmiş bulunuyor. Bu adımlar, hem gelecekteki uydulara entegre edilecek ulusal teknolojilerin geliştirilmesini hem de özel dal girişimcilerine yeni fırsatların sunulmasını sağlayacak.
YERLİ DİJİTAL EKOSİSTEM: HARİTADAN TOPLUMSAL MEDYAYA
Dijital çağda bağımsızlık yalnızca donanım değil, birebir vakitte yazılım ve platform altyapısında da kendini gösteriyor. Türkiye, yerli harita ve navigasyon sisteminden başlayarak, ulusal arama motoru, toplumsal medya platformları ve yapay zeka dayanaklı uygulamalara kadar geniş bir dijital ekosistemi hayata geçirmeye hazırlanıyor.
Bu platformların yerli teşebbüslerce geliştirilmesi; hem teknolojik bağımsızlığın pekiştirilmesini hem de yurtdışına giden data ve ekonomik karın yurt içinde kalmasını sağlayacak. Birebir vakitte, Türkiye’ye mahsus ulaşım dinamiklerini, kent planlamasını ve kültürel muhtaçlıkları kapsayacak biçimde geliştirilecek yerli bir harita ve navigasyon uygulaması, memleketler arası alanda rekabet edebilecek düzeye taşınacak.
Son olarak, dijital güvenliğin sağlanması, mahallî kullanıcıların korunması, adil rekabet ortamının sağlanması ve altyapının ulusal güvenlik tabanında güçlendirilmesi ismine, Türkçe büyük lisan modeli ve yapay zeka temelli yeni jenerasyon uygulamalar da stratejinin merkezinde yer alıyor.
