Kuş gribi, ihracat süreçleri ve Ramazan ayında talebin artmasıyla bir periyot rekor düzeylere çıkan yumurta fiyatları, alınan kararların tesiriyle düştü. Başta ABD olmak üzere kimi ülkelere yönelik ihracat süreçleri üzerinden yapılan spekülasyonlar, Ramazan ayında tüketimde görülen artış yumurta fiyatlarında yükselişi beraberinde getirdi. İç piyasada “fahiş fiyat” şikayetlerinin artıran bu süreç, Ticaret Bakanlığının fiyat istikrarına katkı ve tüketicilerin esere makul fiyatlarla ulaşımını kolaylaştırmak gayesiyle uygulamaya aldığı kararlarla bilakis döndü. Sofralık yumurta ihracatında uygulanan kesinti fiyatının kilogramda 0,5 dolardan 1,5 dolara yükseltilmesi, kimi ülkelere yönelik ihracatların tamamlanması fiyatlara da yansıdı. Son periyotta yumurta fiyatları bir ay öncesine kıyasla yüzde 50-55 oranında geriledi.
“FİYATLAR OLAĞAN DÜZEYİNDE GELEREK DENGELENDİ”
Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR) Lideri İbrahim Afyon, ABD’de yaşanan yumurta krizi devrinde ” Türkiye’deki yumurtalar ihracata gidecek” diye spekülasyon yapılarak yanlış algı oluşturulduğunu söyledi. Bu süreçte birtakım üreticilerin stoka yöneldiğini, birtakım ulusal marketlerin de satışlarından fazla yumurta talep ettiğini belirten Afyon, şöyle konuştu: Fiyat artışları üreticiden ve maliyetten kaynaklı değil, büsbütün kimi küçük ve orta ölçekli, özel semt marketlerinin fırsatçı bakış açısından oluştu. Biz de üreticiler olarak fahiş fiyat artışlarına reaksiyon verdik. ‘Ramazan ayında artırım yapılmasın’ diye tavsiye kampanyası başlattık lakin bir koli yumurta fiyatının kimi marketlerde 270-280 lira üzere fahiş fiyatlara yükseldiğine şahit olduk. Şu an fiyatlar tekrar olağan düzeyine gelerek dengelendi. Piyasada bir koli yumurta 160-180 lira aralığında.
“ÜRETİMİMİZ, TÜKETİMİ VE İHRACATI KARŞILAYACAK SEVİYEDE”
Afyon, Ramazan’ın da yumurta fiyatlarının yükselmesine tesirde bulunduğuna dikkati çekerek, tüketiminin olağan seyretmesine karşın birtakım “maksatlı” algılarla fiyatların yükseltildiğini anlattı. Türkiye’de yumurta üretiminde rastgele bir sorun olmadığını vurgulayan Afyon, şu değerlendirmede bulundu: Bu yıla özel, son 9 ayda üretimden çıkan sürüler tekrar üretime girmiş ve fiyatların gerilemesinde tesirli olmuştur. Esasen fiyatlar balondu, şu an istikrara geldi. Halkımızın gerçek esere, gerçek fiyatı takdir etmesini istek ediyoruz. Hiçbir yumurta başkasından az kıymetli değildir. Yumurta üretimimiz tüketimi ve ihracatı karşılayacak düzeydedir.
“HALKIMIZ KÜÇÜK YUMURTA TALEP ETMİYOR, TÜKETMİYOR”
Türem Yumurta AŞ Yönetim Kurulu Lideri Zafer Kaya da kuş gribinin tesirine dikkati çekti. Ekim 2024 kuş gribi hadiselerinin ortaya çıktığını anımsatan Kaya, bunun kademeli olarak yumurta fiyatlarına yansıdığını söyledi. Kaya, “Ramazan’ın gelmesi de fiyatların artmasında tesirliydi fakat daha sonra yumurtaya ihracat kısıtlaması açıklaması fiyatların çok süratli biçimde düşmesine neden oldu.” tabirini kullandı. İhracata ait fon kesintisi uygulamasının sürmesi halinde fiyatların daha da düşeceğini vurgulayan Kaya, şunları kaydetti: Fiyat düşüşleri bir hafta sonra marketteki reyonlara yansıyor. Şayet ihracat kısıtlaması devam ederse düşüş de devam edecektir. Biz ‘small’ yumurtayı yüzde 100 ihraç ediyorduk. Bunu reyonda satamıyoruz. Halkımız küçük yumurta talep etmiyor, tüketmiyor.